Ontwikkeling van een vaccin voor de behandeling van hepatitis B 

Het onderzoek

Waarom is dit onderzoek belangrijk?

Chronische hepatitis B is een leverontsteking veroorzaakt door infectie met het hepatitis B virus. In getroffen patiënten is het afweersysteem niet in staat de geïnfecteerde cellen te vinden en op te ruimen. Ondanks dat er een preventief vaccin in gebruik is om nieuwe infecties te voorkomen, lijden er veel mensen aan chronische hepatitis B en de verwachting is dat dit nog lang zo zal blijven. Bij gebrek aan een goede behandeling, hebben deze patiënten een hoge kans om ernstige leverschade, leverfalen en leverkanker te ontwikkelen en moeten zij levenslang medicijnen slikken.  

Immuuntherapie is een veelbelovende kortdurende behandeling die het virus blijvend zou kunnen bestrijden. Er zijn al successen bereikt met vaccins gebaseerd op eiwitstukjes. Hiermee wordt het afweersysteem getraind om vreemde eiwitten te herkennen. Zo kunnen virus-geïnfecteerde cellen worden gevonden en opgeruimd. 

Wat is het doel van dit onderzoek?

Het doel van het huidige projectvoorstel is het vinden van eiwitstukjes waar een vaccin ter behandeling van chronische hepatitis B op gericht moet zijn. Inzicht krijgen in hoe het afweersysteem goed geactiveerd kan worden. En het vinden van de beste patiënt-eigenschappen die de werking van het vaccin kunnen bevorderen. Dit zal leiden tot een prototype vaccin waarmee vervolgens een onderzoek gestart kan worden in mensen. 

Het uiteindelijke doel is de ontwikkeling van een vaccin om chronische hepatitis B virus infecties te behandelen bij patiënten, waardoor het risico op leverfalen en leverkanker vermindert of zelfs verdwijnt. 

Wat gaan de onderzoekers doen?

Met behulp van rekenmodellen wordt voorspeld welke stukjes van viruseiwitten vaak op de cellen van geïnfecteerde personen voorkomen. Zo kunnen de beste eiwitstukjes worden geselecteerd. Vervolgens wordt in het laboratorium getest om te zien of deze inderdaad afweercellen uit het bloed van patiënten stimuleren. Daarnaast onderzoeken ze welke stukjes ze kunnen toevoegen om deze reactie te bevorderen. Tot slot doen ze onderzoek naar welke patiënten het beste op het vaccin zullen reageren. 

Wat zijn de verwachte resultaten?

Dit onderzoek zal, naast nieuwe kennis, waarschijnlijk een prototype van het vaccin opleveren. Met dit prototype kunnen vervolgens studies in patiënten worden gedaan om te testen hoe effectief het vaccin daadwerkelijk is. 

Het eindresultaat

Dit onderzoek is inmiddels afgerond, dit is het eindresultaat: 
De onderzoekers hebben kunnen voorspellen welke stukjes van virus-eiwitten vaak op de cellen van mensen met chronische hepatitis B voorkomen. Zo konden de beste eiwitstukjes worden geselecteerd. Vervolgens werd in het laboratorium getest om te zien of deze inderdaad afweercellen uit het bloed van patiënten stimuleren. Op basis van deze data hebben ze 17 eiwitstukjes ontworpen die opgenomen kunnen worden in een vaccin. Deze stukjes zijn eerst in het laboratorium getest op hun mogelijkheid om een afweerreactie op te wekken in afweercellen van mensen die ooit met het hepatitis B virus geïnfecteerd zijn geweest. De 10 beste stukjes hebben verder getest op zowel afweercellen van mensen die HBV gehad hebben als huidige patiënten. Op basis van het totaal van deze testen zullen enkele stukjes als ingrediënt voor een nieuw vaccin geselecteerd worden. Hiermee is de behandeling van een hepatitis B infectie weer een stukje dichterbij. 


Resultaten van wetenschappelijk onderzoek

Om van een idee tot een toepassing te komen is veel onderzoek nodig. Dit kost tijd. Ook wanneer een onderzoek andere resultaten oplevert dan verwacht, leren we daar veel van. Daardoor is ieder resultaat een stap vooruit.

Projectinformatie

Orgaan: Lever
Aandoening: Leverinfectie
Titel project: Ontwikkeling van een vaccin voor de behandeling van hepatitis B
Projectleider: Sonja Ingrid Buschow
Instantie: Erasmus Medisch Centrum Rotterdam
Gestart in: 2017
Looptijd: 3,5 jaar
Status: Afgerond

Het samenwerkingsproject is gefinancierd met PPS-toeslag dat door Topsector Life Sciences & Health beschikbaar is gesteld aan Maag Lever Darm Stichting ter stimulatie van publiekprivate samenwerkingen.

Veelgestelde vragen over wetenschappelijk onderzoek

Kan ik ook meedoen aan dit onderzoek?

In de meeste gevallen werven de onderzoekers hun eigen deelnemers. De meeste onderzoeken in onze database lopen al enige tijd of zijn afgerond. De onderzoekers hebben dan al voldoende patiënten gevonden voor het onderzoek. Je kunt je dat niet meer aanmelden. Over het algemeen werven de onderzoekers zelf nu eigen deelnemers. Als het onderzoek net is gestart is ons advies om de website van het ziekenhuis/instelling in de gaten te houden of contact op te nemen met op te nemen met de contactpersoon van het onderzoek. Dit staat op de site van de onderzoeksinstelling.

Kan ik in contact komen met de onderzoeker?

Wij brengen geen patiënten in contact met de onderzoekers. Het contact dat wij hebben met de onderzoeker is inhoudelijk en verwijzen niet iemand door tenzij de onderzoekers dit hebben aangegeven. Dan is dit aangegeven in de bovenstaande tekst.

Waarom kost onderzoek doen zoveel tijd?

Het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek is een ingewikkeld proces dat vaak meerdere jaren duurt. Wetenschappelijk onderzoek moet zorgvuldig uitgevoerd worden om uiteindelijk conclusies te kunnen trekken. Er bestaan veel verschillende type onderzoeken die allemaal weer zijn voor- en nadelen hebben. Uiteindelijk draagt ieder onderzoek bij aan het verhogen van de kennis over een bepaald onderwerp. Je hebt veel onderzoeken nodig om te kunnen zeggen dat iets betrouwbaar is. En het dus wetenschappelijk is bewezen. Daarom duurt het vaak ook lang voordat nieuwe een behandeling of bepaalde medicatie in de reguliere behandelingen toegepast kan worden.

Ik wil graag meedoen aan wetenschappelijk onderzoek

In wetenschappelijk onderzoek zijn vaak proefpersonen nodig. Dit zijn gezonde mensen of patiënten die vrijwillig meewerken aan een onderzoek naar nieuwe behandelingen of medicijnen.

Deelname aan een wetenschappelijk onderzoek kan gunstig zijn omdat je bijvoorbeeld een nieuwe behandeling krijgt die de klachten kan verminderen of waardoor het mogelijk is om (sneller) beter te worden. Ook voor anderen is deelname waardevol omdat je een bijdrage levert aan onderzoek naar bijvoorbeeld nieuwe behandelingen. Er kunnen ook nadelen zitten aan deelname, zoals risico’s die je loopt omdat het een nieuwe behandeling betreft, eventuele bijwerkingen en de tijd en moeite die je erin stopt.

De Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO) zorgt voor de bescherming van proefpersonen die deelnemen aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. Op de website van CCMO kun je terecht voor alle belangrijke informatie met betrekking tot het meedoen aan onderzoek.

Aanvullende informatie vind je op de website van Rijksoverheid 

Daarnaast kun je ook je behandelend arts vragen of hij/zij weet welke onderzoeken er op dit moment lopen voor de aandoening die je hebt. De arts kan je meer vertellen over meedoen aan wetenschappelijk onderzoek en welke onderzoeken mogelijk geschikt kunnen. 

Stroke 1 Created with Sketch.

Samen strijden

Een gezonde spijsvertering voor iedereen, dat is onze droom. Door zorgtrajecten te verbeteren en projecten mogelijk te maken die zorgen voor een betere kwaliteit van leven. Dat doen we niet alleen, maar samen met artsen, onderzoekers, patiënten, hun familie en vrienden, met donateurs en vrijwilligers.

meer over onze strategie, onderzoeken en behaalde resultaten

Alleen met jouw gift kunnen we onderzoeken zoals deze steunen. Help je mee?

ANBI logo CBF logo Privacy Waarborg logo ANBI/RSIN nr: 007247849
Doneer

We hebben nieuws!

Vanaf januari 2025 wordt de Maag Lever Darm Stichting het MDL Fonds.
Lees meer