Mensen met een overgevoelige maag zijn overgevoelig voor prikkels uit het spijsverteringskanaal. Hoe dat komt, is niet duidelijk. Aan het slijmvlies van de maag is niets bijzonders te zien. Wanneer bij onderzoek geen zichtbare afwijkingen worden gevonden, maar de maagklachten toch aanhouden, wordt vaak de diagnose overgevoelige maag gesteld. Een overgevoelige maag behoort tot de zogenoemde functionele maagdarmklachten. Dit wil zeggen dat de klachten veroorzaakt worden door een verstoorde functie van de maag, maar dat er geen zichtbare afwijking te vinden is. Functionele maagklachten komen veel voor. De klachten zijn medisch gezien niet ernstig, maar kunnen wel erg vervelend en pijnlijk zijn en invloed hebben op je dagelijkse leven.
Het prikkelbare darm-syndroom (PDS) behoort ook tot de functionele maagdarmklachten. Bij deze aandoening staan darmklachten, zoals buikpijn, verstopping of diarree voorop. Naast deze darmklachten heeft 30% van de mensen met PDS ook last van maagklachten zoals maagpijn, misselijkheid, snel een vol gevoel of brandend maagzuur. Dit komt doordat niet alleen de dikke darm gevoeliger is, maar ook de maag en de slokdarm.
Oorzaak van overgevoelige maag
De oorzaak van een overgevoelige maag is niet helemaal duidelijk. Waarschijnlijk speelt een combinatie van meerdere factoren een rol, waaronder een doorgemaakte infectie (bijvoorbeeld een griepvirus of een bacteriële infectie) van het spijsverteringskanaal, een verstoorde beweging van de maag, het voedingspatroon en/of psychische factoren.
Hoe herken ik het?
Klachten en symptomen bij overgevoelige maag
Een overgevoelige maag kan de volgende klachten veroorzaken:
pijn in de bovenbuik
misselijkheid
boeren
een opgeblazen gevoel
snel een vol gevoel hebben
braken (soms)
Hoe gaat het verder?
Diagnose van overgevoelige maag
Meestal wordt de diagnose gesteld op basis van het klachtenpatroon. Afhankelijk van de ernst van de klachten kan de huisarts je doorverwijzen voor verder onderzoek om andere aandoeningen uit te sluiten. De arts in het ziekenhuis zal dan waarschijnlijk een gastroscopie uitvoeren. Wanneer bij een gastroscopie geen afwijkingen worden gevonden, wordt bij een overgevoelige maag vaak de diagnose ‘functionele maagklachten’ gesteld.
Wereldwijd zijn door medisch specialisten criteria vastgesteld wanneer bij iemand de diagnose ‘functionele maagklachten’ kan worden gesteld: Deze criteria voor functionele maagklachten zijn:
1. de patiënt heeft last van één of meer van onderstaande symptomen:
een vervelend, vol gevoel na de maaltijd
snelle verzadiging
pijn in de maagstreek
een brandend gevoel in de maagstreek
om de diagnose ‘functionele maagklachten’ te kunnen stellen moeten de klachten minstens zes maanden geleden begonnen zijn. Als de patiënt gedurende drie van die zes maanden voldoet aan de criteria, kan de diagnose gesteld worden.
als de klachten ook kunnen wijzen op een andere aandoening, dan moet die eerst uitgesloten worden.
Behandeling van overgevoelige maag
Een overgevoelige maag is lastig te behandelen. Eventueel kan de huisarts iets voorschrijven tegen de pijn. Een lage dosering van een antidepressivum kan ervoor zorgen dat er minder (pijn)prikkels vanuit de maag aan de hersenen worden doorgegeven. Jouw arts kan je informeren over deze medicijnen.
Wat kan ik doen?
Tips en adviezen bij overgevoelige maag
De volgende leefregels en voedingsadviezen kunnen de klachten van een overgevoelige maag verminderen:
Eet regelmatig en kauw het eten goed.
Vermijd erg grote en/of vette maaltijden.
Koffie, pepermunt, chocolade, koolzuurhoudende dranken, sterk gekruid eten en vet voedsel kunnen klachten veroorzaken. Als deze voedingsmiddelen problemen veroorzaken, kunt u deze beter niet gebruiken.
Stop met roken. Roken irriteert het maagslijmvlies en kan het sluitspiertje tussen de maag en slokdarm verslappen.
Wees matig met alcohol, omdat dit het slijmvlies in slokdarm en maag irriteert.
Probeer stress zoveel mogelijk te vermijden en zorg voor voldoende ontspanning, bijvoorbeeld door sporten en andere lichaamsbeweging. Bij spanning en stress maakt je lichaam meer maagzuur aan. Ook kan het de knijpbeweging van de maag vertragen of onregelmatiger worden.
Colofon
Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting samen met experts.
We houden je graag op de hoogte
We informeren je graag zo goed, betrouwbaar en compleet mogelijk over spijsverteringsziekten en -klachten. Voor voorlichting en onderzoek naar spijsverteringsziekten zijn wij volledig afhankelijk van donateurs.
