Wat is het?

Een anti-refluxoperatie is een operatie die uitgevoerd kan worden bij mensen met ernstige refluxklachten die veroorzaakt worden door een middenrifbreukje (hernia diafragmatica).

Reflux is het terugstromen van maaginhoud naar de slokdarm. Ernstige refluxklachten kunnen ontstaan door een middenrifbreukje. Een middenrifbreukje is een te wijde opening in het middenrif. Het middenrif is een spierplaat, die de borstholte scheidt van de buikholte. In het middenrif zit een opening, waar de slokdarm doorheen gaat. Als deze opening wijder is dan noodzakelijk, spreken we van een middenrifbreukje.

Operatie toegepast bij

Bij mensen met een middenrifbreukje sluit het sluitspiertje tussen de slokdarm en de maag soms niet goed. Dat komt doordat de maag door de wijde opening in het middenrif (gedeeltelijk) in de borstholte kan komen te liggen. Hierdoor kan maaginhoud gemakkelijk omhoog  de slokdarm in stromen. De slokdarm is niet tegen het agressieve maagzuur bestand. Wanneer maaginhoud regelmatig en langdurige omhoog stroomt, kan de slokdarm geïrriteerd en op den duur ontstoken raken.

Tijdens de operatie wordt de bovenkant van de maag als een zogenaamd manchet om de slokdarmwand heen gelegd en vastgehecht. Hierdoor blijft de maag in de buikholte liggen en kan het sluitspiertje weer goed sluiten.

In de volgende gevallen wordt een anti-reflux operatie overwogen:

  • sommige patiënten blijven ondanks de medicijnen veel last houden van het omhoog stromen van maaginhoud.
  • in enkele gevallen reageert de patiënt onvoldoende op de maagzuurremmende medicijnen. De slokdarm blijft geïrriteerd en ontstoken. Om complicaties te voorkomen is een operatie noodzakelijk.
  • sommige patiënten willen niet levenslang medicijnen slikken.

Veel mensen houden ook na de operatie reflux-klachten, al zijn deze vaak wel minder ernstig dan voor de operatie.

Voor de operatie

Voordat men overgaat tot een operatie, onderzoekt de arts ernstig de klachten en de beschadiging van de slokdarm zijn. Mogelijke onderzoeken zijn:

  • pH-meting: door een slangetje in de slokdarm (via de neus) wordt de zuurgraad gedurende 24 uur gemeten.
  • manometrie: meting van de druk in de slokdarm. Het samentrekken van de slokdarm en de druk bij de onderste slokdarmkringspier worden gemeten. Dit om de relatie tussen het terugstromen van maaginhoud en de kringspier en contracties te onderzoeken).
  • slikfoto: met contrastvloeistof (vloeistof die zichtbaar is op röntgenfoto’s) wordt gekeken wat er tijdens het slikken gebeurt bij de overgang van de slokdarm naar de maag.
  • kijkonderzoek van de slokdarm en maag (gastroscopie): met een flexibele slang kijkt de arts via de mond in de slokdarm of er beschadigingen zijn. Tijdens dit onderzoek kan de arts eventueel wat weefsel (biopt) afnemen. Dit wordt vervolgens onder een microscoop onderzocht.

Indien je op de wachtlijst staat voor een anti-reflux operatie kun je thuis al beginnen met de voorbereidingen op de operatie. Als je rookt, moet je hiermee stoppen. De kans op nabloeding, wondinfectie, complicaties aan de ademhalingswegen en trombose (bloedpropjes) is veel groter wanneer je rookt. Het is ook verstandig veel te bewegen, want hiermee verbeter je de conditie van jouw hart en longen.

Tijdens de operatie

De operatie vindt plaats onder algehele anesthesie (narcose). Dit betekent dat je volledig in slaap bent en niks merkt van de operatie. Het kan zijn dat u op de operatiekamer eerst een ruggenprik krijgt. Dit heet een epiduraal. Er wordt een heel dun slangetje in je rug geplaatst, waardoor effectief pijnstilling wordt gegeven. Hierdoor heb je een minder zware narcose nodig en heb je na de operatie minder pijn. Daarnaast zorgt deze manier van pijnstilling voor minder bijwerkingen dan pijnstilling via het infuus. Dit betekent dat je snel weer helder bent na de operatie. Na de voorbereidingen word je in slaap gebracht via een infuusnaaldje dat op je hand of arm wordt geplaatst.

De meest voorkomende operatietechniek is  de operatie via de buik volgens Nissen (Nissen-fundoplicatie). De chirurg kan de operatie ook via de linkerborstkas uitvoeren. Deze techniek wordt ‘volgens Belsey’ genoemd. Dit wordt echter bijna niet meer gedaan. Daarom bespreken we hier alleen de operatie volgens Nissen. Tijdens de operatie wordt de bovenkant van de maag losgemaakt van de milt en de lever. Het deel van de maag dat in de borstholte ligt wordt teruggetrokken in de buikholte. 

De overgang van de maag naar de slokdarm wordt vrijgemaakt. De chirurg maakt vervolgens een plooi van de bovenkant van de maag. Deze plooi wordt als een manchet onder de slokdarm doorgedraaid en vastgehecht. De operatie vindt meestal via een kijkoperatie (laparoscopie) plaats. Het kan ook via een gewone operatie (klassieke operatie) worden uitgevoerd.

Kijkoperatie

Bij deze operatie maakt de chirurg vijf kleine gaatjes in de buikwand. Via een sneetje wordt CO2-gas ingeblazen. Dit gas is onschadelijk en wordt door uw lichaam weer uitgescheiden. Het zorgt ervoor dat uw buikwand van de interne organen wordt gescheiden. Zo heeft de chirurg voldoende ruimte en zicht om de operatie uit te voeren. Door de gaatjes brengt de chirurg verschillende instrumenten naar binnen om de operatie uit te voeren. Op een beeldscherm kan de chirurg zijn eigen handelingen volgen. Een voordeel van deze methode ten opzichte van de 'klassieke' operatie is dat de opnameduur en de herstelperiode vaak korter is, doordat de wond veel kleiner is.

Klassieke operatie

Bij deze operatie maakt de chirurg een snee in de buik. Dit betekent meestal een langere ziekenhuisopname, een groter litteken en een herstelperiode van 6 weken tot 3 maanden. Dit is uiteraard afhankelijk van de persoonlijke situatie van de patiënt. Meestal wordt deze methode alleen uitgevoerd, indien een kijkoperatie niet mogelijk is. Dit kan het geval zijn wanneer je al eerder een buikoperatie hebt gehad. Hierdoor ontstaat namelijk littekenweefsel en dat maakt een kijkoperatie moeilijker.

Na de operatie

Als de operatie klaar is, word je naar de uitslaapkamer gebracht. Hier kun je rustig wakker worden en worden jouw vitale functies, zoals hartslag en bloeddruk, in de gaten gehouden. Als je goed wakker bent, ga je naar de verpleegafdeling. Je hebt een infuus, een maaghevel (sonde via de neus om maagsappen te laten aflopen) en een blaaskatheter voor de afvoer van urine.
Je zult eerst rustig aan beginnen met drinken en vloeibare voeding. Na een aantal dagen mag je weer wat eten. Na enige dagen wordt er een slikfoto gemaakt met contrastvloeistof. Hierop kan de arts zien hoe de situatie na de operatie is.

Complicaties

Elke operatie heeft risico’s. De kans is echter klein en de chirurg zal voor de operatie de mogelijke complicaties met jou bespreken. Complicaties zorgen altijd voor een langer herstel.

Algemene complicaties na elke operatie zijn:

  • nabloeding
  • (wond)infectie of ontsteking
  • longontsteking
  • trombose: er kunnen kleine stolsels in de bloedvaten ontstaan. Op deze plek is de doorbloeding dan verminderd. Ook kunnen ze door het lichaam gaan zwerven en ergens vast komen te zitten, bijvoorbeeld in de longen. Dit heet een longembolie.

Na deze operatie kunnen zich de volgende specifieke complicaties voordoen:

  • nabloeding uit de milt; het gevolg kan zijn dat de milt verwijderd moet worden.
  • maagperforatie; dit is een gaatje in de maagwand, waardoor maagsappen de buikholte in kunnen komen.
  • zenuwbeschadiging; beschadiging van de zenuwentakken die langs de slokdarm en maagovergang lopen (nervus vagus takken). Hierdoor kunnen (tijdelijk) problemen ontstaan bij de maag-darmpassage en kan diarree optreden.

Deze complicaties zijn heel zeldzaam. Jouw chirurg zal de mogelijke complicaties van tevoren met je bespreken. Vragen over complicaties kunt je het beste aan de chirurg stellen.

Raadpleeg een arts

Waarschuw een arts bij:

  • aanhoudende koorts van meer dan 38ºC
  • aanhoudende misselijkheid of overgeven
  • blijvende verergering van pijn
  • verandering van het litteken (rode verkleuring, opzwellen of lekken)

Colofon

Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting.

In samenwerking met:
Drs. Jeroen Jansen, MDL-arts
Dr. Alfons Geraedts, MDL-arts
Dr. Rob Ouwendijk, MDL-arts
Dr. Mark  van Berge Henegouwen, GI-chirurg
Dr. Christianne Buskens, GI-chirurg


Laatst herzien:
2013

We houden je graag op de hoogte

We informeren je graag zo goed, betrouwbaar en compleet mogelijk over spijsverteringsziekten en -klachten. Voor voorlichting en onderzoek naar spijsverteringsziekten zijn wij volledig afhankelijk van donateurs.

Doneer aan de Maag Lever Darm Stichting

Al 0 donateurs steunden vandaag een gezonde spijsvertering voor iedereen.

ANBI logo CBF logo Privacy Waarborg logo ANBI/RSIN nr: 007247849
Doneer

Geef en genees!

Steun belangrijk onderzoek naar de behandeling van colitis ulcerosa.
doneer nu