-
Vocht en zouten
Door diarree, overgeven en koorts verlies je veel vocht en zouten. Het is dan belangrijk dat je het vocht en de zouten weer aanvult. Je moet in dat geval proberen om extra veel te drinken, anders kan je uitdrogen. Bij drogist en apotheek is ORS poeder verkrijgbaar. Dit poeder kan je oplossen in water en vervolgens opdrinken. Hierdoor wordt niet alleen het vochttekort aangevuld, maar krijg je ook extra zouten binnen.
-
Eten
Bij een darminfectie mag je in principe alles eten. Het advies om alleen thee en beschuit te nemen is achterhaald. Het is juist goed om zoveel mogelijk normaal te eten. Op die manier sterk je snel weer aan en verbeter je de conditie. Een gezonde, gevarieerde en vezelrijke voeding is belangrijk. Een gezonde voeding bevat alle voedingsstoffen die jouw lichaam dagelijks nodig heeft. De Schijf van Vijf van het Voedingscentrum schetst kaders voor een goede, gezonde voeding. De Schijf van Vijf bestaat uit vijf vakken met producten waarmee je elke dag opnieuw gezond en gevarieerd kunt eten. Neem iedere dag voldoende producten uit elk vak en varieer genoeg! Als je eet volgens de Schijf van Vijf krijgt jouw lichaam voldoende vezels, wat erg belangrijk is voor een gezonde buik. Ook krijg je op deze manier voldoende mineralen, vitaminen, eiwitten, koolhydraten en vetten binnen. Kies daarnaast niet te vaak voor producten die buiten de Schijf van Vijf vallen. Op deze manier zorg je goed voor jouw lichaam.
Bruin brood of volkorenbrood is beter dan wit brood, omdat het meer vezels bevat. Groenten en fruit bevatten ook veel vezels. Deze vezels werken als een soort spons en ze dikken de ontlasting in. Op deze manier kunnen ze helpen bij diarree.
Als je nog niet veel eetlust hebt, gebruik dan meerdere kleine maaltijden per dag in plaats van drie hoofdmaaltijden. Voedingsmiddelen met lactose (melksuiker) of cafeïne kan je eventueel tijdelijk weglaten omdat die de diarreeklachten kunnen verergeren.
Tijdens en vaak ook nog na afloop van een antibioticumkuur kunnen patiënten last krijgen van diarree of andere darmklachten. Dit komt doordat het antibioticum niet alleen de ziekmakende bacterie (campylobacter jejuni) doodt maar ook veel nuttige darmbacteriën. Deze nuttige darmbacteriën leven in de darm en zorgen voor een evenwichtige darmflora. Door het gebruik van een antibioticum kan dit evenwicht verstoord raken en kunnen maagdarmklachten ontstaan. Deze klachten kunnen mogelijk verminderen door probiotica te gebruiken. Probiotica zijn producten waaraan nuttige darmbacteriën zijn toegevoegd. Probiotica zijn te koop in de vorm van zuivelproducten in de supermarkt en in capsules of poeders bij de drogist of apotheek.
-
Voedselbereiding en hygiëne
Bewaar voedsel goed gekoeld, vooral vlees en kip.
Bak vlees goed door. Dit geldt zeker ook voor kip.
Let vooral zomers goed op bij de bereiding van vlees (en kip) op de barbecue.
Bewaar en bereid vlees/kip, rauwkost en melk/melkproducten apart.
Gebruik een aparte snijplank voor het vlees en was keukenmateriaal zoals een vleesplank en vleesmes zorgvuldig af om zo kruisbesmetting te voorkomen.
Was je handen regelmatig, vooral na contact met rauw vlees en wanneer je eten bereidt.
Was je handen nadat je naar het toilet bent geweest.
Campylobacter jejuni
Wat is het?
Campylobacter jejuni is een bacterie die kan voorkomen in vlees en vleesproducten en vooral in kip. Maar ook in schaal- en schelpdieren en in rauwe melk komt deze bacterie regelmatig voor. Campylobacter jejuni is in Nederland de belangrijkste veroorzaker van darminfecties. Vooral zomers veroorzaakt deze bacterie veel diarree en buikkrampen.
Lees ook
In kleine aantallen veroorzaakt deze bacterie nog geen infectie. Wanneer het voedsel echter niet koud genoeg wordt bewaard of niet voldoende wordt verhit (bijv. tijdens een barbecue) krijgen de bacteriën de kans om zich te vermenigvuldigen. Na het eten dringen de bacteriën de wand van de darm binnen waardoor een ontsteking van het darmslijmvlies optreedt. We spreken dan van een campylobacter-enteritis of gastro-enteritis.
Iedereen kan een infectie met de Campylobacter bacterie oplopen maar vooral jonge kinderen onder de vijf jaar en jongvolwassenen zijn er gevoelig voor.
Oorzaken van infectie met Campylobacter jejuni
Een infectie vindt vooral plaats via besmet eten en drinken zoals vlees, kip, schaal- en schelpdieren en rauwe melk. Ook drinkwater dat onvoldoende gezuiverd is, kan een bron van infectie zijn. In uitzonderingsgevallen kan besmetting optreden door contact met ontlasting van jonge huisdieren, op crèches en via anaal seksueel contact.
Door slechte hygiënische maatregelen in de keuken kan de bacterie worden overgedragen via voedingsmiddelen die rauw gegeten worden. Bijvoorbeeld: als een snijplank eerst voor vlees en direct daarna voor rauwkost wordt gebruikt (kruisbesmetting).
De tijd tussen de besmetting en de eerste ziekteverschijnselen is één tot zeven dagen. Dit heet de incubatietijd.
Hoe herken ik het?
Klachten en symptomen bij een infectie met Campylobacter jejuni
Lang niet altijd leidt een infectie met Campylobacter tot klachten. Zijn er wel klachten dan hebben deze te maken met een ontsteking van het darmslijmvlies van de dunne- en dikke darm. Gedurende de eerste dagen zijn er vooral klachten zoals koorts, hoofdpijn, moeheid en soms spierpijn en gewrichtspijnen. Na enkele dagen worden deze gevolgd door buikkrampen, misselijkheid met braken en diarree. De diarreeklachten kunnen meer of minder ernstig zijn. Sommige patiënten hebben alleen last van dunne ontlasting. Anderen hebben veel last van waterige en bloederige diarree soms tot wel 10 keer per dag. Over het algemeen gaan de darmklachten binnen één tot zeven dagen vanzelf over. De koorts is al eerder verdwenen.
Ongeveer tien tot twintig procent van de patiënten heeft langdurige (tot circa zes weken) en ernstige klachten. In dat geval zal de arts antibiotica voorschrijven.
Na het verdwijnen van de klachten kan de bacterie soms nog gedurende enkele weken in het maagdarmkanaal aanwezig blijven. De bacterie kan dan later opnieuw klachten veroorzaken (recidief). Het kan gebeuren dat de bacterie altijd aanwezig blijft in het lichaam. Dit heet chronisch dragerschap. Dit komt alleen voor bij mensen die HIV positief zijn en bij patiënten met ernstige afweerstoornissen.
Zeldzaam optredende complicaties van een infectie met Campylobacter jejuni zijn gewrichtsontstekingen (o.a. reactieve arthritis) en het Guillain-Barré-syndroom (een zenuwaandoening met onder andere spierzwakte, gevoelsstoornissen en verlammingsverschijnselen).
Hoe gaat het verder?
Diagnose van infectie met Campylobacter jejuni
Bij kortdurende klachten hoeft er geen onderzoek te worden gedaan. Bij klachten die langer aanhouden laat de arts de ontlasting onderzoeken op de aanwezigheid van de bacterie. Een bloedkweek wordt gedaan om een eventuele infectie van het bloed met de bacterie aan te tonen. Ook kan speciaal bloedonderzoek worden uitgevoerd om antistoffen tegen Campylobacter vast te stellen.
Behandeling van infectie met Campylobacter jejuni
De eerste paar dagen van de infectie bestaat de behandeling vooral uit het voorkomen van uitdroging als gevolg van diarree. Bij uitdroging is er een te groot verlies aan vocht en zouten als gevolg van de diarree. Het is dan ook belangrijk om extra te drinken, omdat je door de diarree, misselijkheid en koorts veel vocht verliest. Om uitdroging te voorkomen moet dit vocht aangevuld worden. In principe mag je normaal eten. Als de diarree langer dan zeven dagen aanhoudt en gepaard gaat met bloed en slijm, dan wordt een antibioticum voorgeschreven.
Wat kan ik doen?
Tips en adviezen bij een infectie met Campylobacter jejuni
Colofon
Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting samen met experts.
We houden je graag op de hoogte
We informeren je graag zo goed, betrouwbaar en compleet mogelijk over spijsverteringsziekten en -klachten. Voor voorlichting en onderzoek naar spijsverteringsziekten zijn wij volledig afhankelijk van donateurs.
