Als je last hebt van veel diarree is het belangrijk dat je veel drinkt en zorgt dat je voldoende zout binnenkrijgt. Dit is om het verlies van vocht en zouten via de ontlasting te compenseren en uitdroging te voorkomen. Bij de drogist en apotheek is ORS (Oral Rehydration Solution) verkrijgbaar. Dit poeder kan je oplossen in water om alle benodigde zouten aan te vullen.
Bestralingsproctitis
Wat is het?
Bestralingsproctitis (radiatie-enteritis) is een beschadiging van de endeldarm die is ontstaan door bestraling. Bestraling is een behandeling bij verschillende vormen van kanker. Het wordt ook wel radiotherapie genoemd.
Als jouw buik (of bekken) bestraald is, dan kan je last krijgen van buikklachten. Jouw darm kan beschadigd raken als deze in het te bestralen gebied ligt. Als de beschadigingen alleen in de endeldarm ontstaan, heet dit bestralingsproctitis. Als de beschadigingen ook verderop in de dikke darm voorkomen, wordt ook wel de term ‘bestralingsenteritis’ gebruikt.
Lees ook
Oorzaak van bestralingsproctitis
Bestralingsproctitis ontstaat als gevolg van bestraling (radiotherapie) van een tumor in de buik of het bekken. Als gevolg van de bestraling worden niet alleen de tumorcellen gedood maar kan ook een deel van het gezonde darmslijmvlies dat in de nabijheid van deze tumor ligt, beschadigd raken.
Dit komt onder andere voor bij bestraling bij:
- endeldarmkanker
- baarmoeder(hals)kanker
- prostaatkanker
- blaaskanker
- uitzaaiingen in het bot, zoals laaggelegen wervels en het bekken
Hoe herken ik het?
Klachten en symptomen bij bestralingsproctitis
Wanneer het slijmvlies van de darm door bestraling beschadigd is, kunnen de volgende klachten ontstaan:
- diarree
- misselijkheid
- darmkrampen
- vaker aandrang hebben
- bloed en slijm bij de ontlasting
Als je naast de bestraling ook chemotherapie krijgt, is de kans op buikklachten groter. Als je meer dan 20 bestralingen krijgt dan ontstaan deze klachten meestal vanaf de derde of vierde behandelingsweek. De klachten verdwijnen meestal één tot twee weken na de laatste bestraling. Soms blijven de klachten langdurig aanhouden. Er kan dan ook sprake zijn van bloed in de ontlasting. In dat geval spreken we van een chronische bestralingsproctitis.
Hoe gaat het verder?
Diagnose van bestralingsproctitis
Wanneer bovenstaande klachten ontstaan bij iemand die kort geleden bestraald is, kan de diagnose bestralingsproctitis meestal snel gesteld worden.
Behandeling van bestralingsproctitis
De klachten verdwijnen vrijwel altijd zodra er gestopt wordt met de bestralingen. Het darmslijmvlies herstelt zich namelijk goed. Het beschadigde slijmvlies wordt vervangen door gezond slijmvlies waardoor de klachten verdwijnen.
Aanhoudende diarree
Eventueel kan de arts medicijnen voorschrijven tegen diarree. Ook bij aanhoudende misselijkheid kunnen medicijnen voorgeschreven worden. Bespreek daarom altijd jouw klachten met jouw radiotherapeut. Behandeling met medicijnen is meestal voldoende om de klachten te verminderen. In het geval van uitdroging door de aanhoudende diarree of infectie kan ziekenhuisopname noodzakelijk zijn. Om uitdroging te voorkomen is het belangrijk dat je voldoende drinkt zodat het vocht dat je verliest weer aangevuld wordt.Wanneer je na de bestralingen last blijft houden van diarree of dunne ontlasting dan heb je mogelijk chronische bestralingsproctitis. Jouw arts kan diarreeremmers voorschrijven zodat je minder last heeft van de klachten. Vaak zal de arts daarnaast een darmonderzoek (coloscopie) voorstellen om de diagnose te bevestigen.
Bloed en slijm bij de ontlasting
Meestal is bloedverlies via de anus, na of tijdens de bestraling, een teken van beschadiging van het slijmvlies van het laatste stukje van de dikke darm. Soms treden deze klachten pas na enkele maanden tot een jaar na de bestraling op. Om andere oorzaken uit te sluiten, is een darmonderzoek dan vaak noodzakelijk. Daarnaast kan de arts tijdens een coloscopie soms de bloeding behandelen. Dit gebeurt met een laser waarmee de arts de beschadigde bloedvaten als het ware dicht schroeit.
Wat kan ik doen?
Tips en adviezen bij bestralingsproctitis
Colofon
Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting
In samenwerking met:
Drs. Jeroen Jansen, MDL-arts
Dr. Alfons Geraedts, MDL-arts
Dr. Rob Ouwendijk, MDL-arts
Dr. Mark van Berge Henegouwen, GI-chirurg
Dr. Christianne Buskens, GI-chirurg
Laatst herzien:
2013
We houden je graag op de hoogte
We informeren je graag zo goed, betrouwbaar en compleet mogelijk over spijsverteringsziekten en -klachten. Voor voorlichting en onderzoek naar spijsverteringsziekten zijn wij volledig afhankelijk van donateurs.
