Wat is je spijsvertering?
Elke hap die je neemt, maakt vanaf je mond een tocht van ongeveer acht meter. Voordat je hap in het toilet belandt, zijn er maar liefst acht verschillende organen nodig die meehelpen om van je voeding poep te maken. De slokdarm, maag, dunne darm, dikke darm en het microbioom halen voedingsstoffen uit je eten. Wat je lichaam niet kan gebruiken, houdt je spijsvertering apart. Dat vormt later je ontlasting. De alvleesklier en lever maken spijsverteringssappen die je eten helpen verteren. De galblaas dient als opslagplaats van gal. In totaal duurt je hele spijsvertering 24 tot 48 uur, afhankelijk van wat je precies gegeten hebt en hoeveel.
Doe de checkjepoep-test
Kijk achterom! En ontdek wat je poep jou vertelt.
Doe de testDe reis van je eten: van mond tot kont
Het ruiken van, zien, horen en zelfs het denken aan het eten kan het water je in de mond lopen. Dit wordt ook wel watertanden genoemd. Het is de start van je spijsvertering. Op deze momenten worden er signalen vanuit de hersenen naar organen gestuurd, zodat het lichaam zich alvast kan voorbereiden op de spijsvertering. Benieuwd hoe je spijsvertering loopt? Bekijk het in de tijdlijn hieronder.
Mond
Wanneer je iets lekkers ziet, ruikt of er zelfs maar aan denkt, sturen je hersenen signalen naar je organen. Denk maar eens aan een sappige appel. Als het water je op zo’n moment in de mond loopt, is de spijsvertering al gestart. Goed kauwen is belangrijk. Het zet de speekselproductie in gang en zorgt ervoor dat je eerder een vol gevoel krijgt. Door meer speeksel kan je het eten makkelijker doorslikken. Wanneer je eten is fijngekauwd, duw je het met je tong de slokdarm in.
Slokdarm
De slokdarm kan je zien als een gespierde buis. Met knijp- en duwbewegingen stuurt die buis het eten naar je maag. Tegelijk beschermt de slokdarm je tegen opkomend maagzuur. De sluitspier die bij de overgang naar de maag zit, laat het eten namelijk door en houdt ondertussen het maagzuur tegen.
Maag
Je maaginhoud schudt heen en weer. Zo wordt je eten kleiner en fijner. Het wordt nu vermengd met het zure maagsap. Dit sap bevat allerlei stoffen die ervoor zorgen dat de spijsvertering goed verloopt. Het meeste eten zit twee tot drie uur in je maag. Vet eten wat langer. Als je maag alles heeft verwerkt, wordt het eten in stukjes aan het eerste deel van de dunne darm doorgegeven.
Dunne darm
In het begin van de dunne darm wordt de hap eten door spijsverteringsenzymen verder in stukjes geknipt. De hap eten bestaat nu uit voedingsstoffen die zo klein zijn dat ze via de darmwand opgenomen worden in het bloed.
Lever
Als de voedingsstoffen door de dunne darm zijn opgenomen, gaan ze vanaf de darmwand via de poortader naar de lever. De lever kan je het beste vergelijken met een fabriek. Elke minuut ontvangt de lever ongeveer 1,5 liter bloed. Het orgaan controleert de voedingsstoffen die in piepkleine deeltjes binnenkomen door het bloed te filteren. Goede voedingsstoffen mogen door, gifstoffen worden tegengehouden en afgebroken.
Galblaas
Als we de lever een fabriek noemen, is de galblaas het magazijn. Gal wordt gemaakt door de lever en hier opgeslagen. Het is een geelgroen zakje dat onder je lever zit. De hap die onderweg is door je lichaam kan vetten bevatten. In zo’n geval komt de galblaas in actie. Bij het afbreken van vetten speelt gal namelijk een belangrijke rol. De galblaas krijgt een seintje om galvloeistof naar de dunne darm te sturen.
Alvleesklier
Deze klier maakt de spijsverteringssappen om koolhydraten, vetten en eiwitten in het begin van de dunne darm in stukjes te knippen. Ook regelt de alvleesklier je bloedsuikerspiegel, door de hormonen insuline en glucagon te maken. Die eerste verlaagt de bloedsuikerspiegel en de tweede verhoogt deze. Als je alvleesklier goed werkt, zijn die hormonen in balans.
Dikke darm
Die ene hap is nu bijna aan het einde gekomen van zijn reis door je lichaam. Je dikke darm onttrekt er nog wat vocht en zout aan, zodat het geheel steeds dikker wordt. De poep wordt met knijpbewegingen naar het einde van de darm geduwd. De vezels uit je hap zijn aangekomen in je dikke darm en helpen mee om de ontlasting soepel te houden.
Endeldarm
Het allerlaatste stadium van je spijsvertering. Is je endeldarm vol? Dan wordt er een seintje naar je hersenen gestuurd. Tijd voor een wc-bezoek!
Microbioom
Dit is de verzamelnaam voor alle bacteriën, gisten en schimmels in onze darmen. Ze helpen mee om voedsel te verteren, beschermen de darmwand, ondersteunen het afweersysteem en stimuleren de darmbeweging. Vanuit de wetenschap is er steeds meer aandacht voor dit ‘nieuwe’ orgaan, dat bepalend is voor onze gezondheid. Lees er hier meer over.
In je darmen huizen biljoenen bacteriën. Zij hebben grote impact op jouw leven en hoe jij je voelt.
Listen to your guts en zorg voor je spijsvertering. Dat helpt je namelijk om gezond te blijven. Een goed werkende spijsvertering geeft je energie, kracht en vitaliteit.
De Alliantie voor de Gezonde Generatie streeft samen met twintig andere gezondheidsfondsen naar een Gezonde Generatie in 2040.
