Leerlingen mijden vieze en gehorige school-wc’s

De helft van de leerlingen van basisscholen en middelbare scholen poept (bijna) nooit op school-wc’s. Ze houden hun behoefte liever op, omdat ze de wc’s te vies vinden of de nodige privacy missen. Bijna de helft van de scholieren heeft klachten als gevolg van dat ‘ophoudgedrag’ (43%). Voor één op de zes van die leerlingen zijn de klachten zo ernstig dat ze een dokter moeten bezoeken. Dat blijkt bij de start van het nieuwe schooljaar uit onderzoek van de Maag Lever Darm Stichting (MLDS). Directeur Mariël Croon: “Wij vrezen gezondheidsrisico’s bij duizenden kinderen. We roepen schoolbesturen, gemeenten en het ministerie van OCW op te zorgen voor schone, veilige en besloten wc’s op scholen.”

Ruim vier van de tien leerlingen uit het onderzoek geeft hun school-wc een onvoldoende. De leerlingen mijden de school-wc’s omdat ze die wc’s vies vinden en vinden stinken. Uit het representatieve onderzoek*, dat werd uitgevoerd onder 1.000 kinderen en jongeren, blijkt dat de gebrekkige hygiëne voor 61% van de ‘ophouders’ een belangrijke reden is om op school niet te poepen. Daarnaast hebben ze last van het taboe op poepen en ervaren ze overlast van medeleerlingen. Bijna tweevijfde van de leerlingen die hun ontlasting op school ophouden, geeft aan als gevolg daarvan buikpijn te hebben gekregen.

Directeur Mariel Croon (MLDS): “We zijn geschrokken dat zoveel leerlingen de school-toiletten niet gebruiken terwijl ze eigenlijk wel nodig naar de wc moeten. Dat is reden voor ons om alarm te slaan en te kijken hoe de situatie verbeterd kan worden. Vooral omdat het ophoudgedrag gezondheidsproblemen met zich meebrengt.”
Uit het onderzoek komt naar voren dat een kwart van de leerlingen een of meerdere keren per maand last heeft van klachten door het ophouden van hun ontlasting.

Voor de leerlingen is privacy tijdens het toiletbezoek van groot belang. Ze willen niet dat andere leerlingen hen kunnen horen of ruiken. In het onderzoek zegt 57% van de leerlingen privacy te missen en daarom niet naar het toilet gaat om te poepen. Een opvallende reden voor middelbare scholieren om niet naar het toilet te gaan zijn medeleerlingen die daar roken (15%) of vapen (20%). Andere redenen om op school niet naar de wc te gaan zijn: het taboe (44%) en schaamte (42%) rondom poepen, en schoolregels waardoor kinderen niet naar de wc mogen (26%).

Volgens artsen van het Kinderbuikcentrum van Amsterdam UMC kunnen scholieren door het ‘ophoudgedrag’ last krijgen van ernstige verstopping, die kan leiden tot buikpijn, misselijkheid en incontinentie. Kinderarts Marc Benninga: "We vinden het aantal kinderen dat buikproblemen zegt te hebben omdat ze hun ontlasting ophouden alarmerend hoog, veel hoger dan we verwacht hadden. En daarom moeten er, wat ons betreft, maatregelen worden genomen om leerlingen een 'veilige poepomgeving’ te bieden". In de aanloop naar het nieuwe schoolseizoen slaan de MLDS en het Kinderbuikcentrum de handen ineen om aandacht te vragen voor het probleem van ‘ophoudgedrag’ op lagere en middelbare scholen.

Ze roepen de staatssecretaris van Funderend Onderwijs en Emancipatie Mariëlle Paul op om in de OCW-begroting geld beschikbaar te stellen om het probleem aan te pakken. Zo zouden er schone wc’s moeten komen die meermalen per dag gecontroleerd en gereinigd worden, bij voorkeur met middelen die geur tegengaan. Daarnaast zouden er maatregelen genomen moeten worden om de privacy in de toiletten te bevorderen bijvoorbeeld door dichte deuren en stevige wanden met een noodknop voor de veiligheid, ventilatie en vape-detectors te installeren.

Over MLDS

Van levensbedreigend tot levenslang, een op de vier Nederlanders leeft met een ziekte of klachten aan hun maag, darmen, lever, galblaas of alvleesklier. De Maag Lever Darm Stichting is er voor hen en werkt aan een betere kwaliteit van leven voor patiënten. En aan het voorgoed voorkomen en genezen van deze ziekten in Nederland.

*Het onderzoek is uitgevoerd door onderzoeksbureau Verian (voorheen Kantar Public) onder leerlingen van 8 jaar tot 16 jaar in de periode van 8 tot 16 juli 2024.