Veel mensen hebben regelmatig last van buikpijn. Buikpijn kan op verschillende plaatsen in de buik voorkomen en soms samengaan met andere klachten zoals misselijkheid of opboeren. Soms is de buikpijn verklaarbaar, maar ook heel vaak onverklaarbaar. De beleving van buikpijn is voor iedereen anders. De één voelt steken, de ander darmkrampen en weer een ander een opgeblazen gevoel of een dof, pijnlijk gevoel dat constant aanhoudt.
Buikpijn kan af en toe voorkomen, maar langdurig aanhoudende (chronische) buikpijn zonder duidelijk aanwijsbare reden komt helaas ook veel voor.
Hoe herken ik het?
Oorzaken
Buikpijn kan veel oorzaken hebben. Daarom is het vaak moeilijk de goede oorzaak te achterhalen. Het kan veroorzaakt worden door een aandoening, maar ook door leefstijlfactoren. De meest voorkomende zijn:
Aandoeningen:
Verstopping (obstipatie), geeft krampen in de buiken
Ook komt buikpijn vaak voor door menstruatie of een blaasontsteking.
Leefstijl:
Het eten van te weinig vezels
Voeding die gassen kunnen veroorzaken zoals bonen, kolen, ui of knoflook
Onvoldoende drinken van water
Veel stress en spanningen
Intensieve lichamelijke inspanning kort na het eten
Te veel eten of te snel eten
Te vet of gekruid eten
Overmatig alcohol gebruik
Er bestaan nog meer mogelijke oorzaken voor buikpijn. Om een goed voorbeeld te krijgen van je klachten en de mogelijke oorzaken, kun je het beste naar de huisarts gaan.
Heb je buikpijn en zit er bloed bij de ontlasting? Maak dan altijd een afspraak met de huisarts.
Bloed bij de ontlasting wijst vaak op een relatief onschuldige kwaal zoals aambeien. Maar het kan ook wijzen op een ontsteking van je darmen, zoals bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Soms wijst bloed bij je poep op poliepen in de darm, of op een meer ernstige ziekte zoals darmkanker. Ook als je ontlastingspatroon plotseling en blijvend anders is, ga dan naar je huisarts. Kijk ook eens op de poeptest voor informatie over wat je poep vertelt over je gezondheid.
Wanneer contact opnemen met je huisarts?
Wanneer de pijn langer dan twee weken aanhoudt
Als de pijn acuut en hevig is
Als de pijn gepaard gaat met koorts
Wanneer je bloedverlies bij de ontlasting hebt
Klachten en symptomen bij buikpijn
De type klachten en hevigheid kunnen per persoon verschillen. Sommige mensen die heftige en chronische buikpijn ervaren, krijgen ook te maken met klachten zoals moeheid en een belemmering in de dagelijkse activiteiten. Naast lichamelijke invloed kan buikpijn ook zorgen voor psychische klachten zoals neerslachtigheid en stemmingswisselingen.
Hoe gaat het verder?
Diagnose van buikpijn
De arts onderzoekt de buik. Ook stelt hij of zij je de vraag om mogelijke oorzaken in het eet- en/of leefpatroon te kunnen ontdekken. Indien nodig doet de arts een kort inwendig onderzoek om het laatste deel van de darm te onderzoeken. Afhankelijk van de resultaten en ernst van de klachten, kan je een doorverwijzing naar de maag-darm-lever arts of andere specialist zoals een diëtist.
Behandeling van buikpijn
Afhankelijk van de oorzaak van buikpijn, zijn er verschillende behandelingen mogelijk. Soms is een aanpassing in de voeding nodig, of het volgen van voedingsadviezen. Een diëtist kan hierbij helpen. De behandeling is afhankelijk van de uiteindelijke diagnose en de ernst van de klachten. Soms schrijft de arts medicijnen voor. De (huis)arts kan hier een passend advies in geven. Als er geen oorzaak wordt gevonden, kan het voor sommige mensen fijn zijn om psychologische ondersteuning te krijgen, om beter om te gaan met de klachten.
Wat kan ik doen?
Tips en adviezen bij buikpijn
Eet gezond
Voldoende vezels uit volkoren producten, groenten en fruit zijn belangrijk voor een goede spijsvertering. Het wordt aanbevolen om dagelijks 30 gram vezels te eten voor vrouwen en 40 gram voor mannen. Wil je meer vezels eten? Lees hier alles over vezels!
Het kan voorkomen dat bepaalde voedingsmiddelen buikklachten geven, zoals bijvoorbeeld bij het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) of als je een voedselallergie en/of overgevoeligheid hebt. Om te achterhalen welke voedingsmiddelen klachten geven, kun je een verwijzing vragen naar een diëtist. Een diëtist helpt je met een volwaardig voedingsadvies afgestemd op jouw eetpatroon.
Eet met aandacht
Als je te veel of te snel eet krijg je sneller buikpijn na het eten. Neem de tijd om te eten. Schrok je eten niet op, maar zorg dat je ziet wat je eet en kauw aandachtig. Geniet ervan! Door goed te kauwen kunnen de spijsverteringsenzymen in je speeksel goed werken. Deze enzymen knippen het eten in kleine stukjes. Ook zorgt goed kauwen en langzamer eten voor een sneller verzadigd gevoel. Maak je porties niet te groot.
Drink voldoende
Tenminste anderhalve liter tot twee liter per dag. Drink liever geen frisdrank of alcohol. Als je te weinig drinkt kan je verstopping krijgen.
Stress en buikpijn
Heb je bijvoorbeeld veel last van stress, dan kun je krampen, rommelden darmen of diarree krijgen. Dit komt omdat je darmen en hersenen zijn met elkaar verbonden door de langste zenuw van je lichaam. De Nervus vagus. De hersenen en darmen communiceren continu met elkaar. Bekijk voor jezelf welke zaken in je dagelijkse leven stress en spanning veroorzaken. Kijk wat voor jou helpt om stress te verminderen. Ga sporten, ontspan voldoende en zorg voor genoeg rust.
Zorg voor voldoende beweging
Beweging zorgt voor een betere stoelgang.
Heb een gezond toiletgedrag
Houd het niet te lang op en ga zodra je aandrang voelt. Zorg ook dat je de juiste houding aanneemt op het toilet. Kijk ook achterom nadat je naar het toilet bent geweest. Lees hier waarom het belangrijk is om achterom te kijken. Zie je bloed? Neem dan altijd contact op met je huisarts om dit te bespreken.
We houden je graag op de hoogte
We informeren je graag zo goed, betrouwbaar en compleet mogelijk over spijsverteringsziekten en -klachten. Voor voorlichting en onderzoek naar spijsverteringsziekten zijn wij volledig afhankelijk van donateurs.
Colofon
Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting.
In samenwerking met:
Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen (NVMDL) Dr. Matthijs Kramer, MDL-arts, MUMC+ (NVMDL) Dr. Rachel van Eijk, MDL-arts, DC Klinieken Breda (NVMDL)
Sacha Visser, diëtist gespecialiseerd in darmproblematiek en voedselovergevoeligheid
