Prof. Dr. Monique van Leerdam (MDL-arts) doet onderzoek naar darmkanker bij jongvolwassenen
Prof. Dr. Monique van Leerdam is maag-darm-leverarts (MDL-arts) en klinisch epidemioloog bij het Antoni van Leeuwenhoek en het Leiden Universitair Medisch Centrum. Ze houdt zich al lange tijd bezig met vroege opsporing van darmkanker, vooral bij erfelijke/familiaire risicogroepen. Ze voert regelmatig coloscopieën uit en is betrokken bij onderzoek naar darmkanker.
Bevolkingsonderzoek
Tijdens haar opleiding tot MDL-arts was zij al betrokken bij de eerste pilotstudies naar een bevolkingsonderzoek darmkanker. Sinds 2014 is het bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland gestart onder mensen tussen 55 en 75 jaar. Van Leerdam: “Dankzij vroege opsporing neemt het aantal gevallen van darmkanker af, maar er is nog veel meer te behalen.”
Darmkanker bij jongvolwassenen
Op dit moment werkt Van Leerdam samen met dr. Myriam Chalabi en dr. Karen Bolhuis aan een project over het vroegtijdig opsporen van dikke darmkanker bij jongvolwassenen. Het onderzoek richt zich op het verzamelen van informatie over leefstijlfactoren, tumor-DNA en normaal weefsel van jonge mensen met darmkanker in verschillende stadia. Het doel is om inzicht te krijgen in waarom darmkanker zich op jonge leeftijd ontwikkelt, wie er risico loopt, hoe vroege opsporing kan worden verbeterd en wat de optimale behandeling van deze kankers is.
'Darmkanker wordt vaak te laat ontdekt bij jongere mensen. Dat heeft grote gevolgen, vooral als je vol in het leven staat. Met ons onderzoek willen we achterhalen hoe darmkanker op jongere leeftijd ontstaat.'
Prof. Dr. Monique van Leerdam
Cijfers
In Nederland kregen in 2022 12.014 mensen de diagnose darmkanker, waarvan 602 mensen tussen de 20 en 49 jaar oud waren. Dit betekent dat 5% van alle darmkankerdiagnoses in de jongere leeftijdsgroep vallen. Daarnaast kregen in totaal 1.278 mensen tussen de 20 en 54 jaar oud de diagnose darmkanker, wat bijna 11% van alle darmkankerdiagnoses bij mensen zonder bevolkingsonderzoek betekent.
Van Leerdam vertelt: “Darmkanker is bij jonge mensen over het algemeen veel minder bekend. Ze gaan veel minder snel naar de dokter als ze symptomen hebben en artsen herkennen de signalen vaak niet. Daarnaast kan leefstijl een grote rol spelen bij het risico op darmkanker op jonge leeftijd. Slechte en minder gezonde voeding, weinig bewegen, roken, alcohol en een ‘slecht’ microbioom kunnen allemaal invloed hebben.”
“We zien dat deze jongere groep vaak te laat bij de specialist komt, wanneer de ziekte al in een vergevorderd stadium is. Zo'n ingrijpende ziekte heeft een enorme impact. Ze staan aan het begin van hun leven, willen een gezin stichten, maken carrière en soms zitten ze zelfs nog op school”.
Van Leerdam benadrukt: "Het is cruciaal dat donateurs geld geven aan dit onderzoek omdat het begrijpen waarom jonge mensen darmkanker ontwikkelen ons gaat helpen bij het voorkomen en behandelen ervan. De Maag Lever Darm Stichting biedt ons de kans om dit belangrijke onderzoek te doen.”
ANBI/RSIN nr: 007247849
