Volkoren of niet? Lees je vezelrijk!
'Volkoren crackers', 'Volkoren knäckebröd' of 'Volkorenbrood': een kleine greep uit de claims die veelvuldig op verpakkingen terugkomen. Maar wat zegt dat nu eigenlijk? En hoe weet je als consument zeker dat je een juiste - vezelrijke - keuze maakt? De conclusie is vrij eenvoudig: lees je vezelrijk!
Fabrikanten behoren op voorverpakte producten de nodige wettelijk verplichte informatie te vermelden. Een opsomming van ingrediënten en de voedingswaarde per 100 gram product behoren hiertoe. Dat is mooi, want zo kan iedere consument als een ware detective achterhalen wat nu de beste keuze is in een bepaalde productgroep. In het geval van 'volkorenproducten' ook nog eens hard nodig, om te achterhalen hoe volkoren een product nu eigenlijk is.
Volkorenbrood
Soms is het simpel, bijvoorbeeld bij brood. Staat er 'volkoren' in de naam dan is het meel van dit brood 100% volkoren. Dat wil zeggen dat al het goede van de gehele graankorrel in het meel zit verwerkt. Verder kijken is dan niet nodig want je weet dat je een gezond vezelrijk brood eet.
'Volkoren' cracker of beschuit
Dit geldt echter niet bij broodvervangers zoals crackers, beschuit, matzes en knäckebröd. Daarbij betekent het woord 'volkoren' dat minstens de helft van het meelbestanddeel uit volkoren meel bestaat. Dit kan dus 50% zijn, maar het kan ook 100% zijn. Het andere deel kan bestaan dan uit tarwebloem. Tarwebloem is de uitgeklede graankorrel, ontdaan van omhulsel en kiem en daarmee van vele goede voedingsstoffen en veel minder vezelrijk.
Dit is bijna hetzelfde bij 'bruinbrood of tarwebrood': brood dat voor het grootste deel uit het meelbestanddeel uit volkoren tarwemeel bestaat (soms gemengd met gebroken tarwe en tarwevlokken). Echter maakt het, qua vezelgehalte van producten, nogal een verschil of het aandeel volkoren tarwemeel net de helft is, of bijna 100%.
Meergranenbrood
Ook bij 'meergranenbrood' loont het de moeite op de verpakking te kijken. Het woord 'meergranen' zegt namelijk helemaal niets. Waar het om gaat is of van die meerdere granen het volkoren meel is gebruikt of de uitgeklede witte bloem. Dat is wat het brood vezelrijker/gezonder of juist minder gezond maakt.
Wit brood
Staat er 'wit brood' op een brood, dan weet je dat tarwebloem het voornaamste meelbestanddeel is. Maar een brood dat lichtgekleurd is zonder de naam 'wit brood' kan best heel gezond zijn. Net zoals een heel donker brood best ongezond kan zijn, als het gemaakt is van tarwebloem en de kleur van het brood is ontstaan door het te kleuren.
Lezen dus!
Bij alle bovengenoemde producten (op het 'volkorenbrood' na) is het dus echt belangrijk om verder dan je neus lang is te kijken, en verpakkingen te controleren op:
- Ingrediënten à kijk naar de verhouding tussen meel en bloem. Hoe meer meel en hoe minder bloem, hoe beter.
- Voedingswaarden à kijk naar de hoeveelheid vezels per 100 gram en vergelijk brood met de getallen van een 100% volkorenbrood (daar ligt het vezelgehalte rond de 7 gram vezels per 100 gram). Vergelijk een broodvervanger met een product als knäckebröd van 100% volkoren meel (waarbij het vezelgehalte rond de 20 gram per 100 gram ligt).
Vind je nog hogere getallen vezel dan kan dit komen omdat er aan het brood of broodvervanger nog zaden, pitten, noten of gedroogd fruit zijn toegevoegd. Een prima keuze! Bij broodmaaltijden is het belangrijk om steeds in de basis voor volkorenbrood te kiezen. In brood zitten namelijk, buiten vezels, ook veel andere goede stoffen (waaronder jodium). In de meeste broodvervangers zitten deze stoffen niet.
Heb je goede volkoren producten gevonden, probeer ze dan stuk voor stuk uit. Heb je éénmaal ontdekt wat je lekker vindt, dan ben je even klaar totdat er weer iets nieuws op de markt komt. En dan natuurlijk weer opnieuw de verpakking lezen… Veel succes!
