Vruchtensiropen en aanmaaklimonades behoren officieel gezien ook tot frisdranken.
Dorstlessers ontrafeld: van vruchtensap tot light-drankjes
Wat zijn er veel dranken te koop! Het aanbod in de supermarkt of op het terras is enorm. Maar hoe kies je daar nu slim uit en waar let je dan op: de hoeveelheid suiker en calorieën? De puurheid van een product? In dit artikel geven we uitleg en nemen we alle categorieën dranken onder de loep, want we hebben toch echt 1 ½ - 2 liter vocht per dag nodig. Eén tip: de absolute topper onder de dranken is het goedkoopst…
Water, de rest komt later
Misschien zal het je verrassen, misschien ook niet. Het drankje dat optimaal aan alle gezondheidsvoorwaarden voldoet (laagcalorisch, puur en goed voor je tanden) is kraanwater! Extra fijne bijkomstigheid: het is nog veilig, goedkoop en goed voor het milieu ook. Speciale mineraalwaters zijn dus niet nodig. Maak van water drinken een vaste gewoonte. Vind je gewoon water maar saai? Onderaan dit artikel geven we je nog wat leuke tips voor een extra twist.
Naast water kun je ook prima gezonde dranken als (kruiden)thee, koffie zonder suiker, magere en halfvolle melk, karnemelk en ongezoete magere drinkyoghurt of (ongezoete) sojadrank nemen. Deze zitten allemaal in de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum. Deze producten leveren op hun beurt ook gezondheidsvoordelen. Zo verlagen zwarte thee en groene thee de bloeddruk en verkleinen daarmee de kans op een beroerte. Met 3 koppen thee per dag heb je al voordeel. Zwarte en groene thee komt van de 'theeplant' Camellia sinensis. Als je het etiket leest zie je of het 'zwarte' of 'groene' thee is.
Er zijn ook veel soorten kruidenthee. Deze hebben echter niet de genoemde voordelen. Omdat sommige soorten kruidenthee plantengifstoffen kunnen bevatten, is het goed om de inname hiervan te beperken en voldoende af te wisselen met zwarte of groene thee.
De genoemde zuiveldranken leveren eiwit, calcium en diverse vitamines (vooral vitamine B). Voor een volwassene zijn 2-3 porties zuivel per dag het advies, maar ook een portie kaas of een bakje yoghurt of kwark telt hierbij mee.
Wist je dat?
Frisdranken
Bij frisdranken denken veel mensen aan dranken met prik. Deze productgroep is echter veel groter: ook zoete dranken zónder prik zoals alle limonades, vruchtendranken, ijsthee, sportdranken en zelfs aangemaakte vruchtensiropen/aanmaaklimonades behoren er toe. Het grote nadeel van deze frisdranken is dat ze vaak bomvol suiker zitten. Een echte eyeopener: het trucje dat we verderop in dit artikel onthullen, leert je hoeveel suikerklontjes er in jouw glas/pakje drinken zitten!
Suiker is niet alleen ongunstig in verband met overgewicht maar ook wat betreft gaatjes in de tanden (tandcariës). De zuren in frisdrank zorgen bovendien ook nog voor aantasting van het glazuur (tanderosie).
Wist je dat?
Heb jij ooit beseft dat een klein pakje/glaasje frisdrank of sap tussen de 4 en 6 suikerklontjes bevat? Kijk voortaan op de verpakking en bereken het zelf met deze handige truc!
Dan maar een sapje?
Puur vruchtensap valt buiten de definitie van 'frisdrank' en is daarmee een iets betere keuze. Echter: het bevat geen toegevoegde suiker, maar wel heel veel vruchtensuikers. Dat is eigenlijk logisch, want als je zelf een glas sinaasappelsap maakt gaan daar al snel zo'n 3 of 4 sinaasappels in. En alle vruchtensuikers van die sinaasappels zitten dus in jouw glaasje. Voor het lichaam zijn deze vruchtensuikerklontjes niet anders dan suiker uit de suikerpot. Ze leveren ook evenveel calorieën. Het enige winstpunt ten opzichte van frisdrank is dat het puurder is en nog wat vitamines levert. De beste optie blijft hierin echter het eten van de 'hele' sinaasappel: zo raak je meer verzadigd én het levert je volop vezels.
Suikerklontjestruc voor frisdranken en sappen
Hoeveel suikerklontjes bevat één pakje of glas drinken? Voortaan bereken je het in een handomdraai zelf. Als volgt:
- Kijk op de verpakking naar de voedingswaarde per 100 gram/ml
- Zoek het aantal grammen ‘Koolhydraten waarvan suikers’ op.
- Kijk hoe groot jouw portie is en bereken het aantal ‘Koolhydraten waarvan suikers’ per portie.
- Deel het getal door 4 (het gewicht in gram van één suikerklontje) en je weet het aantal suikerklontjes in de portie.
Voorbeeld: een pakje sinaasappelsap of frisdrank van 200 ml
- 100 ml sinaasappelsap/frisdrank bevat 10 gram ‘KH wv suikers’.
- Een pakje van 200 ml dus: 10 x 2 = 20 gram suiker.
- Als je 20 (gram) deelt door 4 = 5 suikerklontjes per pakje de uitkomst.
Light-dranken
Aan dranken waar 'light' of 'zero' op staat wordt doorgaans geen suiker van de suikerpot toegevoegd, maar veelal energiearme zoetstoffen. Denk hierbij aan stoffen zoals aspartaam, acesulfaam-K en stevia. Al deze zoetstoffen hebben een E-nummer en dat wil zeggen dat ze na een strenge keuring op giftigheid (toxicologisch) zijn goedgekeurd. Ze zijn dus wat dat betreft dus veilig en hebben als voordeel dat ze geen of heel weinig calorieën leveren.
Over light-dranken is nogal wat discussie, zie bijvoorbeeld de recente publicatie van Foodwatch. Over een aantal jaren weten we vast meer over het effect van het gebruik van zoetstoffen op de lange termijn. Bezwaren tegen light-dranken die nu al duidelijk zijn:
- Slecht voor de tanden, want ook light-dranken veroorzaken tanderosie
- De voorkeur voor zoet blijft, terwijl het slimmer is dit af te leren en dat kan ook! Een handige tip hierbij is om geleidelijk af te bouwen. Schrap bijvoorbeeld eerst de suiker uit je koffie/thee en probeer steeds meer te wennen aan 'een minder zoete smaak' in je eten en drinken.
- Voor het milieu zijn alle bewerkte producten en dus ook (light)frisdranken een stuk slechtere keuze dan water uit de kraan.
Feestelijke watertjes
Met water kun je volop variëren voor een lekkere smaaktwist. Kannen met de hieronder aangegeven watertjes zien er ook vrolijk uit, waardoor je echt zin krijgt om te drinken. Laat het water een paar uur met de ingrediënten erin trekken en bewaar in de koelkast tot gebruik. Was groenten en (diepvries)fruit en kruiden altijd goed om vuil te verwijderen. De volgende ideeën voor 'water met een twist' passen gedurende de hele dag. Maar serveer ook eens bij een BBQ of buffet! Voeg toe aan jouw water:
- In de lengte gesneden slierten gewassen komkommer (snel gedaan met een kaasschaaf) met schijfjes citroen en wat dunne plakjes gember
- Limoenpartjes en takjes munt
- Appelpartjes met kaneelstokjes
- Gehalveerde aardbeien met partjes citroen en wat takjes basilicum
- Schijven sinaasappel met granaatappelpitjes en wat takjes rozemarijn
- Bosbessen met (onbespoten) lavendelbloemetjes
- Stukjes watermeloen met wat takjes munt
- Stukjes groene appel, frambozen en wat takjes rozemarijn
Waarom geen alcohol?
Ook al is de verleiding - zeker op gezellige momenten op het terras of op een feestje - erg groot: je doet er verstandig aan om geen alcohol te drinken. In tegenstelling tot wat men vaak denkt levert ook matig drinken geen gezondheidsvoordelen op. Ook het idee dat rode wijn positief bijdraagt aan de gezondheid staat veelvuldig ter discussie.
Het drinken van alcohol is geassocieerd met een verhoogd risico op diverse gezondheidsproblemen, waaronder kankers als slokdarmkanker, leverkanker en darmkanker. Ook is het geassocieerd met leverproblemen.
Als je het dan toch wilt, kies dan in ieder geval niet voor de zoete drankjes of een combinatie van energiedrank met alcohol. Nog beter is om voor een alcoholvrije variant te kiezen. Of een glas water natuurlijk.
De voordelen van alcohol wegen niet op tegen de nadelen. Daarom geldt het advies geen alcohol te drinken of in ieder geval niet meer dan 1 glas per dag.
