'Het is uniek dat we in dit onderzoek van verschillende kanten kijken naar één probleem. En zo samen een oplossing proberen te vinden.'
Iris Jonker: "Mijn droom is om te begrijpen wat coeliakie veroorzaakt. Dan kunnen we het risico op de ziekte verkleinen en misschien zelfs voorkomen.”
Iris Jonker is adjunct professor immunogenetica over erfelijkheid van coeliakie. Haar leerstoelgroep heet ‘immunogenetics’. Een leerstoelgroep bestaat uit een aantal medewerkers die allemaal onderzoek doen en lesgeven over een bepaalde thema. De groep ‘immunogenetics’ is voornamelijk bezig om te begrijpen hoe genetica en erfelijkheid bijdraagt aan het ontstaan van coeliakie.
“Ik wil patiënten een betere verklaring kunnen geven waarom en wanneer ze nou precies ziek worden. En natuurlijk hoop ik de ziekte uiteindelijk te kunnen voorkomen of genezen” vertelt Jonker.
Erfelijke factoren coeliakie
“Waarom ontwikkelt de ene persoon wel coeliakie en de andere niet? Om die vraag te kunnen beantwoorden kijk ik in dit onderzoek naar de erfelijke factoren. Die spelen een rol, dat weten we. Het zijn kleine veranderingen in het DNA die aangeven of iemand aanleg heeft om coeliakie te krijgen.
Als je een bepaald typen genen hebt, dan heb je een verhoogde kans om coeliakie te krijgen. Zonder deze genen krijg je geen coeliakie. Zo’n 30 tot 35% van de bevolking heeft deze genen, maar een kleiner percentage heeft coeliakie. Je kunt de genen dus hebben, zonder coeliakie te hebben. Er is kennelijk meer dan alleen erfelijke aanleg nodig om coeliakie te krijgen.”
Ziek zonder klachten
“We weten niet hoeveel mensen er rondlopen met coeliakie zonder dat ze hele duidelijke klachten hebben. Zo zijn er mensen mét erfelijke aanleg voor coeliakie, die weinig klachten hebben en dus níet weten dat ze het hebben, maar die ondertussen wel last hebben van de neveneffecten. Ze zijn misschien vermoeid, hebben hoofdpijn en zo nu en dan last van hun buik. Die mensen hebben geen idee dat het coeliakie kan zijn. Maar soms laat iemand zich toch testen, bijvoorbeeld omdat een familielid te horen krijgt dat hij of zij coeliakie heeft. Dan wordt het dus toch ontdekt en gaan ze op een glutenvrij dieet. Krijgen ze vervolgens meer energie, verdwijnt de hoofdpijn en hebben ze minder buikklachten? Dan hadden ze deze klachten achteraf dus door coeliakie.”
Glutenvrij
“Dat is een beetje de reden waarom we dit onderzoek willen doen. Hoeveel mensen zijn zich niet bewust van het feit dat ze mogelijk coeliakie hebben? Hoeveel last hebben die mensen en zijn die mensen gebaat bij het volgen van een glutenvrij dieet? Gaat hun kwaliteit van leven erop vooruit of vinden ze het glutenvrij dieet juist vervelender dan de klachten die ze hadden? Daarnaast willen we voor de huidige patiënten graag weten waarom ze coeliakie krijgen. En hoe we de kwaliteit van hun leven verder kunnen verbeteren."
"Het is uniek dat we in dit onderzoek van verschillende kanten kijken naar één probleem. En zo samen een oplossing proberen te vinden. Het is best moeilijk om de resultaten van verschillende onderzoekers aan elkaar te koppelen. Dit onderzoek en deze impuls vanuit de MLDS en NCV zullen daaraan bijdragen. Het is goed dat er binnen deze leerstoelgroep verschillende expertises samenkomen. Dat is heel gunstig. Doordat we in deze fase al met elkaar om tafel zitten, kunnen we het onderzoek zo inrichten dat zoveel mogelijk behandelaars en patiënten iets hebben aan de resultaten. Ik hoop dat iedereen een donatie doet zodat wij kunnen kijken hoeveel coeliakie patiënten er nu echt rondlopen in Nederland en hoe we hen mensen het beste kunnen helpen. "
Help je mee?
Kom in actie
Laat je sponsoren tijdens een sportieve uitdaging of verkoop je eigen werk.
kom in actieDoneer online
Doneer direct online voor meer onderzoek naar coeliakie.
doneerCoeliakie patiëntverhalen
Samenwerken om coeliakie te voorkomen
De Maag Lever Darm Stichting (MLDS), Nederlandse Coeliakie Vereniging (NCV) én landelijke coeliakieartsen en -onderzoekers bundelen hun krachten met maar één doel: grip krijgen op coeliakie. Zodat we coeliakie in de toekomst kunnen voorkomen, en op korte termijn al verbetering voor vele patiënten bereiken.
Lees hier meer over deze samenwerking.
Maag Lever Darm Stichting
Een gezonde spijsvertering voor iedereen, dat is onze droom. Twee miljoen Nederlanders kampen dagelijks met schaamte, angst of onmacht door spijsverteringsaandoeningen. Voor hen werken wij aan oplossingen. Dat doen we samen met artsen, onderzoekers, wetenschappers, patiënten en hun naasten, donateurs en vrijwilligers. Lees meer over de Maag Lever Darm Stichting.
Nederlandse Coeliakie Vereniging
Wij willen het leven makkelijker maken van mensen met een glutenvrij dieet. Op de eerste plaats komen we op voor de belangen van onze bijna 19.000 leden en maken we ons hard voor een eerdere en snellere diagnose. Daarnaast ondersteunen we wetenschappelijk onderzoek, geven we voorlichting en stimuleren we onderling contact tussen leden. Lees meer over de Nederlandse Coeliakie Vereniging.