Pernicieuze anemie
Wat is het?
Pernicieuze anemie (Vitamine B12-tekort door auto-immuun gastritis) is een bepaald soort bloedarmoede die kan ontstaan als gevolg van een auto-immuun gastritis. Dit is een aandoening waarbij de slijmvlieslaag in de maag blijvend beschadigd kan zijn.
Oorzaak van pernicieuze anemie
Pernicieuze anemie ontstaat als gevolg van auto-immuun gastritis. Auto-immuun gastritis is een auto-immuunziekte waarbij het lichaam antistoffen aanmaakt tegen het eigen maagslijmvlies. Het lichaam valt als het ware het eigen maagslijmvlies aan waardoor een blijvende ontsteking van het maagslijmvlies ontstaat. Dit wordt ook wel een chronische gastritis genoemd. Het maagslijmvlies kan op den duur blijvend veranderen en veel dunner worden. Dit wordt atrofische gastritis genoemd. Atrofie is het verkleinen of verschrompelen van weefsel.
Atrofische gastritis
Bij atrofische gastritis zijn de klierbuizen in het maagslijmvlies die maagsap produceren sterk in aantal en lengte verminderd.
Hierdoor wordt er veel minder maagsap geproduceerd dan normaal. In maagsap zit behalve zoutzuur en spijsverteringsenzymen ook het stofje ‘intrinsic facor.’ Dit stofje is noodzakelijk voor de opname van vitamine B12 uit ons voedsel verderop in het spijsverteringskanaal. Wanneer vitamine B12 niet opgenomen kan worden, ontstaat op termijn een tekort aan deze vitamine. Een vitamine B12 tekort kan na verloop van tijd veel lichamelijk klachten veroorzaken.
Een vitamine B12 tekort kan veel verschillende oorzaken hebben. We spreken alleen van pernicieuze anemie als het tekort veroorzaakt wordt door auto-immuun gastritis. In alle andere gevallen spreken we van een vitamine B12 tekort en niet van pernicieuze anemie. Meer informatie over een vitamine B12 tekort kun je hier vinden.
Hoe herken ik het?
Meest voorkomende klachten en symptomen bij pernicieuze anemie
Doordat het lichaam beschikt over grote reservehoeveelheden vitamine B12, duurt het een aantal jaren voordat een vitamine B12 tekort ontstaat.
De eerste klachten die optreden bij pernicieuze anemie komen overeen met klachten bij de ‘normale’ en meest gangbare vormen van bloedarmoede:
- bleek zien
- een slap en moe gevoel
- licht in het hoofd
- een gebrek aan eetlust
Sommige mensen krijgen last van:
- een pijnlijke, branderige tong
- gewichtsverlies
- diarree
Op den duur heeft een vitamine B12 tekort neurologische gevolgen omdat het zenuwstelsel wordt aangetast. Patiënten klagen over tintelingen en een dof gevoel in handen en voeten. Dit kan overgaan in een zwaar gevoel en moeilijkheden met lopen. Ook kunnen er coördinatieproblemen en psychische stoornissen optreden.
Hoe gaat het verder?
Diagnose van pernicieuze anemie
De diagnose ‘pernicieuze anemie’ kan alleen gesteld worden als je auto-immuun gastritis hebt. In andere gevallen wordt een vitamine B12 tekort namelijk geen pernicieuze anemie genoemd.
Behandeling van pernicieuze anemie
De behandeling bij pernicieuze anemie bestaat uit vitamine B12 injecties. Vitamine B12 wordt dan in de (bil)spieren gespoten en zo in de bloedbaan opgenomen.
Het slikken van voedingssupplementen met vitamine B12 is bij pernicieuze anemie niet voldoende. Ook de extra ingenomen vitamine B12 kan niet opgenomen worden, vanwege het gebrek aan intrinsic factor.
Colofon
Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting samen met experts.
We houden je graag op de hoogte
We informeren je graag zo goed, betrouwbaar en compleet mogelijk over spijsverteringsziekten en -klachten. Voor voorlichting en onderzoek naar spijsverteringsziekten zijn wij volledig afhankelijk van donateurs.
