PDS blogsPDS en stress
Prikkelbare Darm Syndroom en stress: darmen en brein vinden stress niet fijn
Prikkelbare Darm Syndroom en stress: darmen en brein vinden stress niet fijn
Experts zoeken hard naar dé oplossing voor Prikkelbare Darm Syndroom (PDS). De eerste stappen zijn gezet, maar er is nog altijd veel onduidelijk. Veel patiënten leggen een persoonlijke zoektocht af om te ontdekken hoe ze het beste met PDS om kunnen gaan. In deze blogreeks over PDS delen we inzichten en tips van experts met je.
Diëtist Joyce Bijl vertelt over hoe je stress de baas wordt en daarmee je PDS-klachten verlicht.
Joyce: ‘Stress en PDS zijn nauw verwant. Stress veroorzaakt PDS niet, maar kan wel de bestaande klachten verergeren . Veel mensen met PDS ervaren nogal wat stress op een dag: je hebt een afspraak, maar vreest dat je onderweg naar de wc moet en er geen kan vinden. Je maakt je zorgen dat je al vier dagen niet hebt kunnen poepen. Je hebt een feestje, maar bent bang dat je weer winderig zult zijn in gezelschap. En ook als je door buikkramp ’s nachts wakker ligt, levert dat stress op. Maar goed nieuws: aan stres gerelateerde klachten bij PDS kan je wat doen.’
‘Allereerst: waarom is er zo’n sterk verband tussen stress en PDS? Dat komt doordat je hersenen en darmen met elkaar in verbinding staan. Als je stress hebt, sturen je hersenen signalen naar je darmen waardoor je er (extra) last van krijgt. De helft van de klachten bij PDS zijn te herleiden tot stress. Daarom ben ik er heilig van overtuigd dat je het beste eerst stress aan kan pakken, voordat je naar je voeding kijk met bijvoorbeeld het FODMAP-dieet . Zo’n standpunt verwacht je misschien niet van een diëtist, maar ik weet uit ervaring hoe stress de zoektocht naar (on)geschikte voeding kan vertroebelen.’
‘Stress verminderen kan op veel manieren. Eén daarvan is de O.N.T.S.P.A.N-methode die ik samen met coach Koen Lucas en collega Jacqueline Gerrits heb beschreven in het boekje ‘PDS en Stress’. In het stappenplan volg je de letters van het woord ‘ontspan’. De O staat voor ‘ontloop stress’. Is dat niet mogelijk, leer dan ‘nieuw gedrag’ (N). Je zoekt uit wat je zo spannend vindt aan een situatie en hoe je anders met die spanning om kan gaan. De T staat voor ‘talenten ontwikkelen’. Leer vaardigheden om beter met spanning om te gaan: bijvoorbeeld een cursus presenteren. S staat voor ‘standpunten verlaten’. Soms heb je onderliggende overtuigingen die nieuw gedrag in de weg staan. Bijvoorbeeld als je vindt dat je altijd voor iedereen klaar moet staan, dat je moet multitasken of dat falen geen optie is. Als je deze ideeën kan omdenken of loslaten, geeft dat ruimte voor nieuw gedrag. Met de P van ‘persoonlijke ontwikkeling’ werk je aan een positiever zelfbeeld en zelfacceptatie, ook dit vermindert stress. De A van ‘aandeel hebben’ leert je het verschil tussen positieve en negatieve stress zien, maar ook de regie over je gedachten te nemen. Stress kan je namelijk ook helpen afremmen of je beschermen. Herken je de verschillen, dan heb je minder last van stress. De N, tot slot, staat voor ‘nu alles tegelijk’.’
‘Je kan de methode zelf toepassen aan de hand van de voorbeelden en de opdrachten in het boekje. Of doe ze samen met je diëtist. De meeste diëtisten hebben hele goede coachingsvaardigheden. En, je kan natuurlijk ook hulp vragen bij een psychotherapeut. Andere behandelingen die focussen op ontspanning zijn ook waardevol, denk aan hypnotherapie of coaching. Weg met die stress dus, je doet je darmen er een groot plezier mee.’
Let op: Wil jij wat doen aan je PDS? Laat je dan altijd eerst adviseren door een expert (huisarts, arts en/of diëtist).