Herken de klachten van de ziekte van Crohn en de verschillen met colitis ulcerosa.
Meest voorkomende klachten bij de ziekte van Crohn
De klachten en de ernst van de klachten verschilt per patiënt. Ook zijn de klachten afhankelijk van de locatie en de uitgebreidheid van de ontstekingen. Het verloop van de aandoening is dan ook niet goed te voorspellen. Sommige mensen met de ziekte van Crohn hebben voortdurend klachten, terwijl anderen er jarenlang niets van merken.
Het is een bekend verschijnsel dat de aandoening ineens kan opvlammen. Dat kan komen door bijvoorbeeld stress of bepaalde voeding, maar meestal is de oorzaak onbekend. Bij een opvlamming ontstaan er in korte tijd veel ontstekingen in de darm waardoor de darmen niet goed meer functioneren. Diarree, buikpijn en koorts zijn de belangrijkste klachten bij de ziekte van Crohn.
Diarree of dunne ontlasting: je ontstoken darm neemt onvoldoende water op.
Vermagering, bloedarmoede of groeiachterstand: je ontstoken darm neemt bepaalde voedingsstoffen onvoldoende op. Daardoor kan je lichaam te maken krijgen met tekorten.
Vermoeidheid: doordat je lichaam voedingsstoffen niet goed gebruikt, kun je sneller en vaker moe zijn. Ook komen door de ontsteking stoffen vrij in je bloed die dit soort algemene verschijnselen veroorzaken.
Bloedverlies: door de ontsteking ontstaan wondjes in je darm waardoor bloedverlies bij de ontlasting kan optreden. Dit kan ook onopgemerkt gebeuren.
IBD Receptenboekje
Download ons gratis online IBD receptenboek, samengesteld met IBD-artsen.
Als de ziekte van Crohn actief is dan kunnen er ook andere klachten en complicaties optreden, zelfs buiten het maagdarmkanaal. Klachten en complicaties die kunnen voorkomen bij de ziekte van Crohn:
Aften in de mond
er kunnen kleine zweertjes in je mond ontstaan.
Vernauwing in de darm (stenose)
wanneer de ontsteking op een bepaalde plaats zeer heftig is, kunnen vernauwingen in je darm ontstaan. Bij herstel na een ontstekingsfase kan op den duur littekenweefsel ontstaan. Dit starre littekenweefsel kan je darm vernauwen of zelfs afsluiten.
Fistels of pijpzweren
wanneer de ontsteking overslaat op andere darmgedeeltes of omliggende organen kunnen zich onnatuurlijke verbindingen tussen twee organen vormen. Deze worden fistels of pijpzweren genoemd. Door de fistel loopt pus en soms ook ontlasting. Fistels komen vaak voor in de huid rond de anus. Dit heet een peri-anale fistel. Fistels worden gezien als een nare complicatie waarvan ongeveer 15% van de Crohn-patiënten last heeft.
Gewrichtsaandoeningen
je kunt last krijgen van pijnlijke, gezwollen gewrichten (met name knieën, ellebogen, enkels en polsen). Dit komt voor bij 25 tot 40% van de patiënten.
Huidafwijkingen
pijnlijke, blauwrode plekken op de huid (erythema nododsum), meestal van de onderbenen. 9 tot 23% van de patiënten heeft hier last van.
Oogontstekingen, bijvoorbeeld Uveitis, Episcleritis
je ogen kunnen pijnlijk zijn of ontstoken raken.
Leverziekten
Gal- en nierstenen
Botontkalking
Doinja
''Hoe harder ik tegen Crohn vecht, hoe vermoeider ik word. Ik probeer er daarom vooral in mee gaan en te denken in oplossingen in plaats van in beperkingen.''
Arjanne
''Ik moet zeer goed opletten met wat ik eet en zuinig omgaan met mijn energie.''
Sarah
''Voor mijn kinderen vond ik het ook allemaal heel lastig. Je wilt een leuke moeder zijn, maar een knuffel was soms al teveel''
Het CDED-dieet bij de ziekte van CrohnDownload onze gratis online folder
Verschillen ziekte van Crohn en colitis ulcerosa
De ziekte van Crohn noemt men, net als colitis ulcerosa, ook wel een inflammatory bowel disease (IBD). Er zijn overeenkomsten in de klachten van deze twee chronische darmontstekingen, maar er zijn ook veel verschillen.
Plek van de ontsteking
In het hele maagdarmkanaal, met name in het laatste stukje van de dunne darm en/of de dikke darm
Ernst van de ontsteking
Ontstekingen kunnen tot de diepere lagen van de darmwand doordringen. Hierdoor kunnen diepe zweren en zogenaamde fistels ontstaan. Fistels zijn onnatuurlijke verbindingen tussen twee organen. Deze ontstaan als gevolg van de ontsteking in de darm die overslaat naar omliggend darmweefsel of organen.
Uitgebreidheid van de ontsteking Gezonde delen kunnen zich afwisselen met gebieden die ontstoken zijn.
Darmvernauwingen Deze kunnen ontstaan bij de ziekte van Crohn.
Plek van de ontsteking
Alleen in de dikke darm en endeldarm
Ernst van de ontsteking Ontstekingen beperken zich tot de slijmvlieslaag. Hierdoor ontstaan alleen oppervlakkige ontstekingen aan de binnenkant van de darm.
Uitgebreidheid van de ontsteking De darm is aaneengesloten ontstoken en de endeldarm is er altijd bij betrokken.
Darmvernauwingen
Deze treden vrijwel nooit op bij colitis ulcerosa.
Kom in actie voor IBD
Wil jij je inzetten voor meer onderzoek naar IBD? Kom in actie! Verkoop je oude spullen of kleding, ren een rondje voor sponsorgeld of verkoop je eigen gebakken cakejes.
Het is onze missie om patiënten met de ziekte van Crohn te helpen meer grip te krijgen op hun ziekte en hiermee de kwaliteit hun van leven te verbeteren. Dit doen we door samen te werken met zorgverleners en patiënten en onderzoek te doen naar voeding, vermoeidheid en gepersonaliseerde zorg. Eén van de onderzoeken die wij op dit moment financieren is een onderzoek naar een online leefstijlprogramma voor IBD patiënten, dat ingaat op onbewerkte voeding, meer beweging, betere slaap en minder stress.
Er lopen verschillende onderzoeken die wij financieren die betrekking hebben op de ziekte van Crohn:
Een ontlastingstest om IBD bij kinderen eerder op te sporen en te voorkomen dat veel kinderen een belastend kijkonderzoek moeten ondergaan.
Voedingsadvies voor iedere IBD-patiënt: mensen met IBD hebben vaak veel vragen over hun voeding. Met dit onderzoek wordt onderzocht of het patiënten met IBD helpt om persoonlijke voedingsadviezen te krijgen via een app.
De Slimme toiletbril: een toiletbril die mogelijk darmontstekingen kan voorspellen en hiermee twijfel, stress en zorgen weg kan nemen bij de IBD-patiënten.
ENERGIZE IBD: een onderzoek naar een online leefstijlprogramma voor IBD patiënten, dat ingaat op onbewerkte voeding, meer beweging, betere slaap en minder stress.
Poeptransplantatie: deze transplantatie kan zorgen voor een verminderde ontstekingsreactie en hiermee een nieuwe behandelmethode vormen voor colitis ulcerosa.
'Het ultieme doel van de slimme toiletbril is dat we kunnen ingrijpen vóór mensen een opvlamming hebben. Dat de bril bijvoorbeeld ziet dat spinazie een trigger is en het advies geeft een afspraak met een arts te maken of minder van die groente te eten.'
'Als arts is het frustrerend dat ik mijn IBD patiënten niet kan helpen met ernstige vermoeidheid waar ze vaak last van hebben. We hopen met het ENERGIZE IBD onderzoek eindelijk een manier te vinden om de vermoeidheid en de kwaliteit van leven van deze patiënten te verbeteren'
IBD patiënten laten vergeten dat ze ziek zijn, dat is de droom. Gun jij dit alle IBD-patiënten ook? Steun dan ons onderzoek door middel van een financiële bijdrage.
Veelgestelde vragen over IBD (ziekte van Crohn en colitis ulcerosa)
We ontvangen veel vragen over de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. We hebben de meest gestelde vragen en antwoorden op een rij gezet. Let op: we geven geen persoonlijke medische adviezen en hebben geen artsen in dienst. Voor persoonlijke vragen adviseren we om contact op te nemen met je (huis)arts.
Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting.
In samenwerking met:
Dr. Cyriel Ponsioen, MDL-arts
Wout Mares, MDL arts
Prof. dr. Ben Witteman, MDL-arts en hoogleraar Voeding en darmgezondheid
Margreet Jansen, IBD-verpleegkundige
Laatst herzien:
januari 2016
Bronnen:
Handleiding behandeling IBD 2014-2015. ICC en NV-MDL. 2015
Interne geneeskunde. C.D.A. Stehouwer, R.P. Koopmans en J. van der Meer. 2010
