Diagnose van coeliakie

Coeliakie wordt vastgesteld met een bloedonderzoek. Een bloedtest kan vaststellen of er antistoffen in het bloed aanwezig zijn. Bij volwassenen wordt er ook het dunne darmslijmvlies onderzocht. De arts kan de volgende onderzoeken laten uitvoeren;

Bloedonderzoek

De huisarts kan met een standaardbloedtest vaststellen of er antistoffen tegen gluten aanwezig zijn. Als dat het geval is, dan blijkt dat een groot deel van de mensen met een positieve uitslag ook coeliakie heeft. Dan is er dus een reden voor verder onderzoek naar coeliakie. Soms zijn er bij een bloedonderzoek geen antistoffen zichtbaar. Dan is het zo goed als zeker dat je geen coeliakie heeft. In enkele gevallen kan de huisarts besluiten om toch verder onderzoek te doen.

Gastroscopie

Wanneer er antistoffen in het bloed aanwezig zijn, of er zijn andere redenen om aan coeliakie te denken, zoals aanhoudende darmklachten, dan verwijst de huisarts je door naar een arts in het ziekenhuis voor verder onderzoek (dunne darmbiopsie). De arts kan stukjes weefsel (biopten) van de dunne darm wegnemen tijdens een gastroscopie. Een gastroscopie is een kijkonderzoek of endoscopie. De arts gaat dan met een flexibele slang via de mond, slokdarm en maag naar het eerste deel van je dunne darm.  Door een kanaal van de endoscoop kan de arts kleine instrumenten inbrengen. Hiermee kan de arts biopten van de dunne darm nemen. Vervolgens wordt onder de microscoop bekeken of de darmvlokken beschadigd zijn. Voor volwassenen en voor de meeste kinderen is een dunnedarmbiopsie de enige methode om met zekerheid de diagnose coeliakie te stellen.

Voor kinderen is het niet altijd nodig om een gastroscopie te doen. Wanneer de klachten en antistoffen in het bloed overduidelijk wijzen op coeliakie is een biopsie in sommige gevallen niet nodig. Voor kinderen bij wie de diagnose zonder biopsie niet duidelijk is, zal de arts een gastroscopie adviseren.

Dubbelballon endoscopie

Een biopt kan eventueel ook genomen worden door middel van een dubbelballon endoscopie. Dit is een kijkonderzoek (endoscopie) van de dunne darm. De flexibele slang waarop de camera en het lampje zitten, wordt bij dit onderzoek niet door de arts opgeschoven door de darm. Dit onderzoek maakt namelijk gebruik van de eigen (peristaltische) bewegingen van de darm. Op die manier kan de hele dunne darm onderzocht worden. Dit is met bovengenoemde gastroscopie niet mogelijk.

Dana

''Soms waag ik toch een gokje met eten en dan word ik ziek. Dat is echt balen. De ziekte is soms ook zo onvoorspelbaar.''

Emmanuel

''Als ik geen coeliakie zou hebben, zou dat mijn leven veel makkelijker maken. Ik ben makelaar en de hele dag onderweg. Tussendoor snel een broodje halen is er niet bij.''

Marijne

''Het was een bijzonder moment: hand in hand kwam ik met mijn vader over de finish, onze droom.''

Jan-Frens en Tirza

''Glutenvrij eten in Oeganda was een verrassing.''

Thymen

''Ik wil laten zien dat je ook met coeliakie alles kunt bereiken.''

Gezin Boriichuk

''In Oekraïne bakte ik heel veel glutenvrij. Daar maakte ik foto’s van. Die deelde ik met andere leden van onze Coeliakievereniging daar.''

Behandeling van coeliakie

De behandeling van coeliakie bestaat uit het levenslang volgen van een glutenvrij dieet. Er zijn geen medicijnen voor coeliakie.

Als je een glutenvrij dieet volgt, zullen de klachten uiteindelijk langzaam verdwijnen. Na enkele weken tot maanden voel je je al een stuk beter. Binnen zes maanden tot een jaar is de dunne darm weer helemaal hersteld.

Wanneer de klachten niet minder worden of zelfs erger worden dan kan er sprake zijn van refractaire coeliakie. Refractaire coeliakie is een erg zeldzame vorm van coeliakie. Deze komt vooral voor als de diagnose pas op latere leeftijd, na het vijftigste jaar, is gesteld.

Als gevolg van de coeliakie kun je misschien verzwakt zijn of bloedarmoede hebben. Dan krijg je het advies om enige tijd extra vitaminen en mineralen te gebruiken, bijvoorbeeld foliumzuur, vitamine B12 en ijzer. 

Glutenvrij dieet

Het volgen van een levenslang dieet is belastend voor veel mensen en zeker voor kinderen. Voor een gezond en volwaardig voedingsadvies stuurt de arts je door naar een diëtist.

De diëtist kan je helpen met het samenstellen van een goed en gezond voedingspatroon. En geeft daarnaast ook tips voor recepten en een boodschappenlijstje voor het kopen van glutenvrije producten.

meer over het glutenvrije dieet

Samenwerken om coeliakie te voorkomen

De Maag Lever Darm Stichting (MLDS), Nederlandse Coeliakie Vereniging (NCV) én landelijke coeliakieartsen en -onderzoekers bundelen hun krachten met maar één doel: grip krijgen op coeliakie. Zodat we coeliakie in de toekomst kunnen voorkomen, en op korte termijn al verbetering voor vele patiënten bereiken.
Lees hier meer over deze samenwerking.

Help je mee?

schoen Created with Sketch.

Kom in actie

Laat je sponsoren tijdens een sportieve uitdaging of verkoop je eigen werk.

kom in actie
Stroke 1 Created with Sketch.

Doneer online

Doneer direct online voor meer onderzoek naar coeliakie.

doneer

Colofon

Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting samen met experts.

 

ANBI logo CBF logo Privacy Waarborg logo ANBI/RSIN nr: 007247849
Doneer

We hebben nieuws!

Vanaf januari 2025 wordt de Maag Lever Darm Stichting het MDL Fonds.
Lees meer