-
Drink voldoende
Minstens 2-3 liter per dag om uitdroging te voorkomen. Vooral bij kinderen en oudere mensen is er bij aanhoudende diarree kans op uitdroging. Ook wanneer je last hebt van braken en koorts verlies je extra veel vocht. Het vocht dat je verliest moet weer aangevuld worden. Drink daarom veel, ook als je denkt dat iedere slok water er onmiddellijk weer uit komt. Bij drogist en apotheek is ORS verkrijgbaar. Dat is een poeder dat je oplost in water. Hiermee vul je niet alleen vocht aan, maar ook zouten en suikers.
-
Probeer normaal te blijven eten
Het advies om bij diarree alleen beschuit met slappe thee te gebruiken is achterhaald. Eet gewoon waar je trek in hebt. Bruinbrood of volkorenbrood is beter dan witbrood omdat het veel meer vezels bevat. Deze vezels werken als een soort spons en ze dikken de ontlasting in.
Lees hier meer tips over vezelrijke voeding.
- Zorg voor een goede hygiëne met name na toiletbezoek en in de keuken
-
Gebruik diarreeremmers
Diarreeremmers zoals loperamide zijn een veilig optie wanneer je last hebt van acute infectieuze diarree. Ze helpen om diarreeklachten te verminderen. Wanneer er andere klachten zijn zoals bloed bij de ontlasting of hoge koorts, is het advies om contact op te nemen met de (huis)arts.
Overleg bij blijvende diarree ook met je arts over het tijdelijk onderbreken van bepaalde medicijnen, zoals plastabletten of bloeddrukverlagers om het risico op uitdroging of nierproblemen te voorkomen.
Diarree
Wat is diarree?
Er is sprake van diarree als iemand drie keer of vaker per dag naar het toilet gaat en de ontlasting ongevormd en dun is. Als de ontlasting alleen wat minder vast is dan normaal is dat niet direct diarree. Diarree wordt soms ook wel buikloop genoemd.
Oorzaken van diarree
Diarree kan veel verschillende oorzaken hebben. Diarree kan kortdurend (acuut) zijn maar het kan ook een chronische (langdurige) klacht of aandoening zijn. We beschrijven een paar oorzaken:
Klachten bij diarree
De klacht bij diarree is dunne ontlasting, meerdere keren per dag. Daarnaast komt de behoefte om naar het toilet te gaan (aandrang) meestal plotseling. Ook het ophouden van de ontlasting lukt meestal niet of moeizaam. De ontlasting heeft bij diarree vaak een andere kleur en geur. Afhankelijk van de oorzaak van de diarree kunnen ook andere klachten voorkomen zoals misselijkheid, braken, koorts, buikpijn, buikkrampen en een algeheel gevoel van ziek zijn.
Acute diarree is diarree die plotseling ontstaat en niet lang duurt. Acute diarree door een buikgriep of door het eten of drinken van besmet voedsel of water, geneest meestal vanzelf. Het is belangrijk om naar de huisarts te gaan als:
- je hoge koorts hebt
- er bloed bij je ontlasting zit
- je hevige buikpijn of buikkrampen hebt
- je erg suf bent
- je heel weinig plast
Diagnose van diarree
De diagnose bij acute diarree wordt gesteld op basis van het klachtenpatroon. Als de diarree aanhoudt, kan de huisarts voorstellen om je ontlasting te laten onderzoeken. Zeker als je voorafgaand of tijdens de diarree in het buitenland bent geweest, is ontlastingsonderzoek aan te raden. Parasieten of bacteriën die mogelijk de diarree veroorzaken kunnen op deze manier opgespoord worden.
Bij chronische diarree is soms aanvullend onderzoek nodig om een diagnose te kunnen stellen. De huisarts kan verschillende onderzoeken (laten) uitvoeren afhankelijk van de ernst van de (overige) klachten. De huisarts kan je doorverwijzen naar een maag-, darm- en leverarts (MDL-arts) of internist voor verder onderzoek in het ziekenhuis. Daarnaast kan je (huis)arts je verwijzen naar de diëtist. De diëtist kan je voeding onderzoeken op volwaardigheid en mogelijke oorzaken van de klacht ontdekken.
Behandeling van diarree
Acute diarree
Bij acute diarree is meestal geen behandeling nodig. De klachten verminderen vaak binnen enkele dagen. Als je last blijft houden van waterige ontlasting, buikkrampen en/of koorts kan de huisarts verder onderzoek doen. Als een bacterie of parasiet in de ontlasting wordt gevonden, kan de arts je soms een medicijn voorschrijven.
Diarreeremmers zoals loperamide zijn een veilig optie wanneer je last hebt van acute infectieuze diarree. Ze helpen om diarreeklachten te verminderen. Wanneer er andere klachten zijn zoals bloed bij de ontlasting of hoge koorts, adviseren we om contact op te nemen met de (huis)arts.
Chronische diarree
Bij chronische diarree is de behandeling afhankelijk van de oorzaak. Vaak kan de onderliggende ziekte behandeld worden waardoor de diarree vermindert. Wanneer geen oorzaak wordt gevonden voor de diarree of als de diarree aanhoudt, zal de arts in sommige gevallen (langdurig) een diarreeremmer voorschrijven om de klachten te verminderen.
Bij (dreigende) uitdroging als gevolg van diarree kan de huisarts middelen voorschrijven om de uitdroging te voorkomen of te behandelen (bijvoorbeeld met ORS, een mengsel van zouten en druivensuiker). Bij tekenen van ernstige uitdroging zal de huisarts je verwijzen naar het ziekenhuis. Hier kan je snel vocht toegediend krijgen via het infuus.
Tips en adviezen bij diarree
Onderstaande tips en adviezen zijn belangrijk bij diarree
Voorkomen van diarree
Je kunt een aantal adviezen opvolgen om de kans op acute diarree te verkleinen:
Reizigersdiarree
Een bijzondere vorm van diarree is reizigersdiarree. Met reizigersdiarree wordt diarree bedoeld die in het buitenland ontstaat door verminderde hygiënische omstandigheden.
Deze adviezen helpen om reizigersdiarree te voorkomen, wel is dit afhankelijk van het land:
Onderwerpen die hiermee te maken hebben
- Bestralingsproctitis
- Campylobacter jejuni, infectie met
- Collagene colitis
- Dikkedarmkanker
- Divertikels en diverticulitis
- Endeldarmkanker
- Giardia lamblia, infectie met
- Ontlastingsincontinentie (bij volwassenen)
- PDS Prikkelbare darm syndroom
- Proctitis
- Salmonella, infectie met
- Yersinia enterocolitica, infectie met
Colofon
Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting.
In samenwerking met:
Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen (NVMDL)
Dr. Matthijs Kramer, MDL-arts, MUMC+ (NVMDL)
Dr. Kim van Boxtel, MDL-arts (gastroenterologist) Bravis ziekenhuis (NVMDL)
Sacha Visser, diëtist gespecialiseerd in darmproblematiek en voedselovergevoeligheid
Laatst herzien:
januari 2023
We houden je graag op de hoogte
We informeren je graag zo goed, betrouwbaar en compleet mogelijk over spijsverteringsziekten en -klachten. Voor voorlichting en onderzoek naar spijsverteringsziekten zijn wij volledig afhankelijk van donateurs.